‘Het hoofd boven water houden in de verpleeghuizen is in het belang van de gehele keten’
Datum: 9 november 2020Dit is een expertquote van Amnon Weinberg van ZBVO, in het kader van ANP Expert Support. Aanleiding: Rek is eruit in de verpleegzorg – NRC
De impact van de coronacrisis in de verpleeghuizen wordt chronisch onderschat. De sector kampte voor de crisis al met bezettingsproblemen en heeft gedurende de eerste golf op zijn tenen moeten lopen, ook doordat het achter in de rij stond met beleidsvorming vanuit kabinet en OMT.
De verpleegkundigen, verzorgenden en specialisten ouderengeneeskunde hebben in de zomerperiode niet op adem kunnen komen en worden nu geconfronteerd met een nog heviger tweede golf. Deze leidt tot nog meer sterfte en nog meer personeelsuitval.
Verregaande consequenties
Zonder noodplan zal de gehele sector onder water komen te staan. Dat heeft dan verregaande consequenties voor de gehele keten, dus ook voor de ziekenhuizen.
De dagelijkse praktijk in het verpleeghuis is enorm intensief. Cohortafdelingen en afdelingen die cohorteren door besmettingen vragen zeer veel inzet van steeds schaarster wordende medewerkers. Ook het toepassen van PBM, communicatie met familie, complexe ethische besluitvorming, het dagelijks verliezen van dierbaar geworden bewoners, continueren van basiszorg voor de andere angstige bewoners, maakt het werken in het verpleeghuis op een toenemend aantal plaatsen tot een onmogelijke opdracht; de tijd voor mentale begeleiding ontbreekt daarbij.
Verdere personeelsuitval
Het gevolg is verdere personeelsuitval bij verpleegkundigen, verzorgenden en specialisten ouderengeneeskunde en uiteindelijk het sluiten van verpleeghuizen, wat we nu juist niet willen. Ondersteuning vanuit mensen uit andere sectoren is mooi, maar een druppel op de gloeiende plaat.
Een onderschatte consequentie is ook dat overvolle ziekenhuizen en huisartsen hun kwetsbare ouderen niet meer kunnen laten opnemen in het verpleeghuis. De keten slibt dicht zoals in Zuid-Holland. Personeelsuitval is geen probleem alleen in het verpleeghuis; het is een ketenprobleem. Schrijnende zorgsituaties komen dus overal voor. Zowel landelijk als vooral ook regionaal ontbreekt urgentiebesef en regie voor een plan van aanpak. Regionale samenwerking is nog geen gemeengoed. Teveel zorgaanbieders ploeteren alleen en kunnen elkaar onvoldoende vinden. Ondersteuning vanuit de veiligheidsregio is zeker nodig. Laat ons niet kopje onder gaan.
Amnon Weinberg is Specialist Ouderengeneeskunde bij ZBVO.