Ineens stond alles stil

COLUMN SUZANNE VAN DE VATHORST – Twee weken voordat de kerstvakantie zou beginnen, stond ineens alles stil. Ik moest artikelen afmaken, commentaar leveren op stukken van anderen, les geven in verschillende cursussen, vergaderen. Een vol, maar te doen programma, dat bovendien tijd zou bieden om een paar al langer lopende plannen eindelijk af te ronden. Een mooie afronding van 2014. Maar het liep anders: alles is afgezegd,...

Read More

Is het echt zo?

COLUMN SUZANNE VAN DE VATHORST – ‘Is het echt zo’, vroeg een van de huisartsen in opleiding die ik gisteren les gaf, ‘dat ze in de toetsingscommissies stemmen met rode en groene bordjes, en dat de meerderheid van stemmen geldt?’ De interviews met Theo Boer in Trouw, NRC, en bij Nieuwsuur hebben tot aardig wat misverstanden aanleiding gegeven. Een andere opmerking: ‘66% van de euthanasiegevallen in 2013 was bij patiënten met...

Read More

Niet meer aan de dood gewend

COLUMN SUZANNE VAN DE VATHORST “Constantijntje, ’t zalig kijndtje, Cherubijntje, van omhoog, d’IJdelheden, hier beneden, Uitlacht met een lodderoog.” Dit schreef Vondel naar aanleiding van een overleden kind. Je hoort wel eens mensen zeggen dat wij niet meer aan de dood gewend zijn. Dat in vroegere tijden de dood meer deel uitmaakte van het dagelijks leven, er was immers kindersterfte, en heel wat vrouwen overleden in het...

Read More

Dilemma

Soms kom ik een echt ethisch dilemma tegen in mijn werk. Een ethisch dilemma is een bijzonder soort ethisch probleem. Niet alle ethische problemen zijn dilemma’s. Als je een ethisch probleem hebt, dan vraag je je af wat het (moreel) goede is om te doen. Een ethisch dilemma is zo’n probleem zonder oplossing. Wat je ook kiest, het gaat je iets kosten, en dat ‘iets’ gaat je aan het hart. Aspirant klokkenluiders bijvoorbeeld moeten zich...

Read More

Jezelf overleven of zelf gekozen levenseinde

Sinds ik hoogleraar ben op een door de NVVE betaalde leerstoel, krijg ik ook post van NVVE-leden. Aardige ondersteunende briefjes van leden en vrijwilligers, en soms ook een noodkreet. Vaak betreft de noodkreet oude mensen die boos zijn dat zij niet kunnen beschikken over een eenvoudig en doeltreffend middel om er op een zelfgekozen moment een einde aan te maken. Deze oude mensen maken mij duidelijk dat zij een lang leven achter de...

Read More

Papierwerk en de wilsverklaring

Een oude vriend van mijn vader is overleden. Gewoon, natuurlijk, zonder euthanasie. We zijn op bezoek, nemen afscheid van de dode. Bij de deur, we staan al buiten, komt het toch nog op de euthanasie die wel voorbereid was. ‘De papieren waren zoek, en we moesten dus heel snel alle papieren in orde maken, in zesvoud.’ Hier is niet de scen-arts aan het woord, die immers een schriftelijk verslag van zijn bevindingen moet uitbrengen...

Read More

België, kinderen en euthanasie

Naar aanleiding van de aanpassing van de Belgische wet, krijg ik regelmatig journalisten aan de telefoon. Zij willen weten wat de situatie in Nederland is, en wat ik van de Belgische wet vind. In België is euthanasie nu ook bij kinderen toegestaan, maar wel onder een aantal extra voorwaarden. Zo moet het kind aanhoudend en ondraaglijk lijden, en dit lijden moet veroorzaakt worden door een ongeval of ziekte. Ook moet het kind door een...

Read More

Zorgpad in stervensfase valt niets te verwijten

Na een dagje werken in het AMC kwam ik op station Bijlmer een bekende tegen, die de kaderopleiding palliatieve zorg coördineert. Terwijl we gezellig samen op de trein stonden te wachten, vertelde ik hem over mijn ervaringen in Tuebingen, en dat hulp bij zelfdoding in Duitsland niet strafbaar is (zelfdoding is niet strafbaar, dus hoe kan hulp bij een niet-strafbaar feit wel strafbaar zijn, zo redeneren ze). Ook vertelde ik dat ik...

Read More

Verrast door Duitse mannen over hulp bij zelfdoding

Ik was een weekje in Tuebingen, om er les te geven aan een ‘springschool’ over ethiek van wetenschappelijk onderzoek. Ik had niet verwacht bij die gelegenheid veel over ‘einde-van-het leven’ beslissingen te horen, maar werd verrast door twee Duitse mannen. De eerste, alleen van oorsprong Duits, nu in Canada wonend en werkend met een Australisch paspoort, bleek in Canada voorzitter te zijn geweest van een commissie van experts die op...

Read More