Verrast door Duitse mannen over hulp bij zelfdoding

Verrast door Duitse mannen over hulp bij zelfdoding

Datum: 16 april 2014

zandloper_zorgenzIk was een weekje in Tuebingen, om er les te geven aan een ‘springschool’ over ethiek van wetenschappelijk onderzoek. Ik had niet verwacht bij die gelegenheid veel over ‘einde-van-het leven’ beslissingen te horen, maar werd verrast door twee Duitse mannen.

De eerste, alleen van oorsprong Duits, nu in Canada wonend en werkend met een Australisch paspoort, bleek in Canada voorzitter te zijn geweest van een commissie van experts die op verzoek van de Royal Society of Canada, een inventaris had opgemaakt over einde-van-het-leven beslissingen in Canada. We hadden een leuk gesprek over euthanasie en ook over de sterke gevoelens die dit bij sommige mensen los kan maken, of beter uitgedrukt: hij was geschrokken van de agressieve reacties op hun rapport.

Barricaden
Mijn andere gesprekspartner, de eerste zat links en deze andere rechts van mij bij het diner, was de hele week al  druk met diverse media-optredens. Hij, hoofd van een instituut voor bio-ethiek aan de oude en eerbiedwaardige universiteit van Tuebingen en voormalig voorzitter van de centrale ethische commissie van de Artsenorganisatie in Duitsland, was de barricaden op gegaan voor hulp bij zelfdoding door artsen. In Duitsland is zelfdoding niet strafbaar, en, zo redeneren de rechtsgeleerden daar, dan kan ook hulp bij zelfdoding niet strafbaar zijn.
Opmerkelijk, want in Nederland wordt nu voor afschaffing van het verbod op hulp bij zelfdoding geijverd. Alle artsen in Duitsland zijn verplicht lid van de Landesärtzekammer in hun staat, en hebben zich aan de richtlijnen daarvan te houden (begreep ik). Om hulp bij zelfdoding door artsen mogelijk te maken, hoeft er dus geen wet gewijzigd, maar moeten de artsen zelf hun richtlijnen aanpassen.

Luisteren naar patiënt
Beiden hadden in eigen land met de gebruikelijke tegenwerpingen te maken. “Moeten we ons niet richten op palliatieve zorg in plaats van op hulp om te sterven?” Hun, en mijn antwoord: “Speel die twee niet tegen elkaar uit. Het is niet het een of het ander. Palliatieve zorg kan prima samengaan met hulp bij zelfdoding of euthanasie, en andersom. Het gaat erom te zorgen voor een goede kwaliteit van de laatste levensfase, en van goed luisteren naar de patiënt, wat die wil, en nog dragen kan.” “Niet alle artsen en niet alle burgers zijn voor euthanasie.” Ons antwoord: “Dat klopt, maar euthanasie is ook geen plicht. Net zomin als een abortus een plicht is. Niet voor de arts en zeker ook niet voor de patiënt. Hulp om te sterven niet mogelijk maken betekent juist iets opleggen aan mensen die daar wel voor zouden willen kiezen.”

In Canada is 75% van de bevolking voor hulp om te sterven, in de provincie Quebec zelfs bijna 90%. In Duitsland blijkt ook veel steun te bestaan: tweederde van de bevolking daar is voor een vorm van hulp door artsen bij zelfdoding. Bij het laatste onderzoek in Nederland, het KOPPEL-onderzoek, bleek slechts 5% van de Nederlanders in alle gevallen tegenstander van euthanasie. Het wordt nog eens gewoon.

Suzanne van de Vathorst is sinds juli 2013 bijzonder hoogleraar ‘Kwaliteit van de laatste levensfase en van sterven’ in het AMC in Amsterdam. Zij werkt daarnaast al sinds 1997 in het Erasmus MC bij de afdeling medische ethiek. In de loop der jaren heeft zij onderzoek gedaan op allerlei thema’s maar concentreert zich nu op levenseinde-vraagstukken, en ethiek van medisch-wetenschappelijk onderzoek.

Gerelateerde berichten

Author: Zorgenz

Share This Post On

Submit a Comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *