Vier gemeenten starten sociale trials dementie
Datum: 12 oktober 2018Niet alleen in Amsterdam, maar ook in Rotterdam, Den Bosch en Amstelveen starten dit jaar Sociale Trials Dementie. In een dergelijke trial creëren de samenwerkende gemeente, zorgverzekeraar en het zorgkantoor experimenteerruimte die tot doel heeft de ondersteuning aan mensen met dementie en hun naasten te verbeteren. Het is een initiatief van bijzonder hoogleraar Anne-Mei The. Het ministerie van VWS betaalt een deel van de kosten. Volgend jaar komen er nog vier gemeenten bij. In totaal trekt VWS er twee miljoen euro voor uit.
Anne-Mei The staat bekend om haar idee van de sociale benadering van dementie. Deze benadering gaat uit van het perspectief van mensen met dementie en naasten, en wat zij meemaken in hun dagelijkse leven. Het is een visie die mensen met dementie centraal stelt; hen als uitgangspunt neemt en van daaruit verder kijkt.
In de beeldvorming rondom dementie staat het lijden, het geestelijk verval en het verlies van (cognitieve) vaardigheden centraal. Maar wie met mensen met dementie en hun naasten praat, leert dat juist de omgeving van grote invloed is op het welzijn. Het stigma, de identiteitsbeschadiging die met dementie gepaard gaat, is nog altijd groot. Het is daarom noodzakelijk dat we de nadruk op het medische aspect van dementie verleggen naar aandacht voor de behoeftes van mensen.
Eerder passende ondersteuning
In de Social Trials worden interventies ontwikkeld die mensen met dementie helpen om langer prettig thuis te wonen. Het idee achter de Trials is dat mensen met dementie en hun naasten eerder in het ziekteproces passende ondersteuning moeten ontvangen. Om dat mogelijk te maken is zowel een uitbreiding nodig van de vorm van ondersteuning die mensen met dementie op dit moment aangeboden krijgen als het doorbreken van schotten tussen financiers.
Geef weer perspectief
Volgens een rekensom van The scheelt het 700 miljoen euro aan zorgkosten als iedereen met dementie twee weken langer thuis woont voor ze naar het verpleeghuis verhuizen. En die verhuizing kan makkelijk uitgesteld worden door mensen met dementie weer perspectief te geven na een diagnose, hen niet te laten wegzakken in een pikzwart toekomstbeeld, zo valt te lezen in een artikel in Trouw. Om te onderzoeken of deze claim klopt, starten de vier gemeenten met een grootschalige experimenten.
Psychologische pijn
Uit een kleinschalig experiment van The in Leeuwarden blijkt dat mensen met dementie het langer thuis volhielden . Dat kwam omdat mantelzorgers ondersteuning kregen van studenten die wat werk uit handen namen. En mensen met dementie kregen een vertrouwenspersoon. Ook kregen patiënten en hun omgeving ‘alternatieve diagnosegesprekken’. Ze beseften zo beter dat het leven niet direct ophoudt na vaststelling van de ziekte. Heel raar is dat niet, zegt ze. “Mensen met dementie hebben niet alleen een medisch probleem. Ze hebben psychologische pijn: angst voor een toekomst waarin ze zichzelf zien wegkwijnen in een verzorgingshuis bijvoorbeeld.”
Weeffout in zorgwetten
Volgens The zit er een weeffout in de zorgwetten. In Trouw legt ze uit dat het bespaarde geld niet bij de partij komt die aan het begin moet investeren. De extra vertrouwenspersonen en mantelzorgondersteuning betalen gemeenten zelf met geld uit de Wmo. Door die investering moeten ze andere zaken laten. Zoals gezegd bespaart het ook veel geld, namelijk bij de verpleeghuizen. Maar dat bespaarde geld stroomt terug naar de Wlz, die de overheid beheert.
Deze schotten moeten weg, benadrukt The. VWS wil eerst de resultaten afwachten van de social trials voordat er een ingrijpende wijziging plaatsvindt in het systeem.
Lees hier het artikel in Trouw
(Foto: Shutterstock)