Pleidooi voor wettelijke norm voor goed bestuur

Posted on 07-03-2019 in Actueel, Bedrijfsvoering, Nieuws

IGJ en NZa krijgen steeds vaker meldingen over gesjoemel met zorggeld of schimmige financiële constructies.

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) krijgen steeds vaker signalen en meldingen over belangenverstrengeling of het ‘oneigenlijk besteden’ van zorggeld. Daarom willen beide toezichthouders dat er een nieuwe wettelijke, open norm komt voor het hebben van een integere en professionele bedrijfsvoering.

Een open norm stelt beide toezichthouders in staat om te sturen op gewenst gedrag en gewenste uitkomsten, zonder te zeer voor te schrijven hoe deze bereikt moeten worden. Dit geeft zorgbestuurders en interne toezichthouders de mogelijkheid om aan de norm te voldoen op een manier die het meest passend is voor de specifieke zorgaanbieder. Dat staat in een signaleringsbrief van de IGJ en NZa.

Vooral preventief
De IGJ en de NZa zetten erop in dat bestuurders en interne toezichthouders hun verantwoordelijkheid voor de integriteit en professionaliteit van de bedrijfsvoering zelf nemen. Het gaat om de juiste rolverdeling tussen bestuur en intern toezichthouders van zorginstellingen, zodat er strikt in het belang van de zorginstelling wordt gehandeld.
Het doel van een nieuwe wettelijke norm is in eerste instantie preventief. Het zal volgens de IGJ en NZa een extra prikkel zijn voor besturen om hun bedrijfsvoering goed op orde te hebben en aan te scherpen, zeker als zij hun zorgverlening met publiek geld financieren. Daarnaast biedt de norm de mogelijkheid om in te grijpen als misstanden zich voordoen.

Melding nemen toe
NZa en IGJ zien het aantal meldingen en signalen over misstanden toenemen. Soms gaan deze over een overtreding van normen die NZa en IGJ kunnen handhaven, zoals het niet correct declareren van zorg en het niet hebben van een transparante bedrijfsvoering. Deze meldingen en signalen betreffen ook schending van normen waarop de IGJ en de NZa niet, of niet rechtstreeks, kunnen handhaven. Denk aan de normen zoals vastgelegd in de Governancecode Zorg, bijvoorbeeld over belangenverstrengeling en integere bedrijfsvoering, maar ook om de algemene verplichtingen ten aanzien van goed bestuur, zoals opgenomen in het Burgerlijk Wetboek. Door niet integer gedrag van bestuurders en/of niet integere bedrijfsvoering, staan de publieke waarden kwaliteit, veiligheid, betaalbaarheid en toegankelijkheid van de zorg onder druk.
Beide toezichthouders werken samen met diverse partijen om deze misstanden aan te pakken. Maar samenwerking alleen is niet genoeg, zo staat in de signaleringsbrief. ‘Effectief toezicht vraagt ook om een duidelijke norm voor een integere en professionele bedrijfsvoering en een adequaat (wettelijk) instrumentarium.’ De IGJ en de NZa hebben daarom besloten om hierover een signalering uit te brengen.

Nieuwe risico’s
De toezichthouders wijzen erop dat het belang van een integere en professionele bedrijfsvoering niet alleen zit  in het voorkomen van het oneigenlijk besteden van zorggeld en twijfelachtige financiële en organisatorische constructies. Het is ook een belangrijke randvoorwaarde om risico’s te beheersen bij snel op elkaar volgende veranderingen in de zorgsector waarbij de complexiteit van de besturing en bedrijfsvoering toeneemt, zoals bij decentralisatie, de wijziging van financieringsgrondslagen en de opkomst van netwerkzorg.’

Aanbevelingen
Daarom doen de IGJ en de NZa in de signaleringsbrief twee aanbevelingen:
Veranker de integriteit en professionaliteit van de bedrijfsvoering in het publiekrecht, bijvoorbeeld in de Wet kwaliteit klachten en geschillen zorg (waar de IGJ op toeziet) en in de Wet marktordening gezondheidszorg (waar de NZa op toeziet).
Zorg daarnaast dat de IGJ en NZa integriteit en professionaliteit van de bedrijfsvoering effectief kunnen handhaven.

Lees hier het document Versterk de integriteit en de professionaliteit van de bedrijfsvoering in de zorgsector

(Foto: Shutterstock)

Volg ons