Door diversiteit verandert zorgvraag ouderen

Posted on 18-04-2019 in Actueel, Nieuws, Ouderenzorg

Hoe ziet de zorg thuis voor 75-plussers er nu uit? Veel zelfstandig wonende ouderen zijn tevreden over hun zorg en ondersteuning, maar er zijn ook knelpunten. De eigen kracht, vaardigheden en mogelijkheden van ouderen en hun netwerken worden geregeld overschat. De zorg in het algemeen is nog weinig gericht op preventie van (ernstiger) ziekten en het vroegsignaleren van zorg- en ondersteuningsbehoeften. Dat blijkt uit de SCP-kennissynthese over de zorg voor thuiswonende ouderen.

In 2030 zijn er ruim twee miljoen 75-plussers (720.000 meer dan nu). Daar staat tegenover dat er een (toenemend) tekort is aan personeel, specifieke deskundigheid en mantelzorgers om deze groep thuis te begeleiden. Ook zal de vraag naar zorg veranderen door de toename van diversiteit onder ouderen (zoals etniciteit) en door technologie. Hier ligt dan ook een belangrijke opgave voor de commissie Toekomst zorg thuiswonende ouderen. Uiterlijk eind 2019 adviseert de commissie over wat er nodig is om de zorg voor ouderen thuis ook in de toekomst op peil te houden.

75-plussers variëren in hun zorgbehoefte
Hoewel de meerderheid met lichamelijke beperkingen, psychische aandoeningen of geheugenproblemen kampt, zeggen de meesten zich goed te kunnen redden in het dagelijks leven. Veel 75-plussers zijn dan ook nog altijd actief in de samenleving. Daar staat tegenover dat 10% van de 75-84 jarigen en 15% van de 85-plussers zich (zeer) sterk eenzaam voelt. Naarmate de leeftijd stijgt, is het aandeel alleenstaanden en het aandeel dat van een klein inkomen moet rondkomen groter.

Complexiteit zorgstelsel
Zowel ouderen als professionals vinden vaak moeizaam hun weg in de verschillende soorten zorg en ondersteuning. De informatievoorziening is onduidelijk. De complexiteit van het systeem werkt een gebrek aan afstemming en samenwerking tussen hulp- en zorgverleners in de hand. Te weinig hulp en ondersteuning of onvoldoende deskundigheid van zorgprofessionals kan ertoe leiden dat ouderen onnodig in het Eerstelijnsverblijf of op de Spoedeisende hulp terecht komen.

Hoopvolle ontwikkelingen
Er zijn ook positieve ontwikkelingen. Zo volgt uit een hoger opleidingsniveau dat toekomstige ouderen waarschijnlijk beter zelf de weg kunnen vinden en mogelijk vaker zelfzorg kunnen organiseren. Als ouderen meer inkomen hebben, betekent dat ook meer financiële middelen om zelf zorg te betalen.

Commissie
VWS heeft het SCP gevraagd om een beeld te schetsen hoe de zorg thuis voor 75-plussers er nu uitziet en welke trends en ontwikkelingen gevolgen zullen hebben voor die zorg. Mede op basis van dit rapport zal de commissie Toekomst zorg thuiswonende ouderen, die eind vorig jaar is ingesteld, adviseren over wat er nodig is om de zorg voor thuiswonende ouderen ook in de toekomst op peil te houden. Wouter Bos, voormalig voorzitter van de raad van bestuur van het VU Medisch Centrum, is onlangs benoemd tot voorzitter van deze commissie. Het rapport zal naar verwachting eind dit jaar uitkomen.

Lees hier de publicatie van het SCP Zorgen voor thuiswonende ouderen.

Volg ons