BigData: gif of goud?

Posted on 21-08-2016 in Columns, Jeroen Cornelissen, Nieuws, Topbericht

COLUMN JEROEN CORNELISSEN – Dagelijks komen er nieuwe berichten over BigData als gouden belofte voor de toekomst uit alle sectoren van onze samenleving, op ons af. In de gezondheidszorg klinkt al dat ‘BigData belangrijker wordt dan medicijnen’. Niet voor niets storten steeds meer bedrijven zich op dit nieuwe fenomeen, maar wie wordt daar beter van?

Er bestaat nog geen eenduidige definitie van wat BigData precies is. De belofte is, dat door gebruik van nieuwe technologieën veel gegevens over de mens en zijn gezondheid verzameld zullen worden. Dat slimme computers nieuwe verbanden zullen ontdekken in de grote hoeveelheid ongestructureerde gegevens die dat oplevert. Een van de recentste succesvolle voorbeelden is het onderzoek naar Parkinson waarbij met behulp van Apple HealthKit beter zicht gekregen is op factoren die de ziekte­verschijnselen verminderen of juist verergeren, zoals de hoeveelheid slaap, beweging en de gemoedstoestand van de patiënt. Binnen enkele dagen na het uitkomen van HealthKit hadden wereldwijd meer dan 10.000 mensen zich vrijwillig voor dit onderzoek aangemeld; een aantal dat via de normale, universitair-wetenschappelijke weg jaren zou hebben gekost.

De vraag naar gezondheidszorg stijgt wereldwijd. Daar zijn meerdere redenen voor aan te wijzen, waarvan de groei van chronische ziekten en de stijging van het aantal ouderen de twee voornaamsten zijn. Het aantal bedrijven dat z’n pijlen richt op deze branche neemt dan ook toe: natuurlijk vanuit naastenliefde, maar bovenal vanuit zakelijke overwegingen. Onze nationale trots Philips heeft alle schepen achter zich verbrand en zich volledig gestort op de gezondheidszorg. Het werkgebied heeft ze daarbij uitgebreid van het ziekenhuis naar de woonkamer. Nokia heeft zichzelf weer opnieuw uitgevonden nadat ze ooit vanuit de houtindustrie via de rubberverwerking het meest succesvolle mobiele telefoonbedrijf geworden was: de nieuwe focus is de gezondheidszorg. Maar ook de nieuwe rijken, zoals Facebook en Google (beter gezegd: diens ‘zusjes’ Fit, DeepMind, Calico en Verily), sorteren voor op wat het ‘nieuwe goud’ wordt genoemd: BigData in Health.

Aan de oppervlakte bouwen deze bedrijven apps en apparaten voor zorgprofessionals, patiënten en consumenten die de wens hebben beter, niet zieker, of helemaal niet ziek te willen worden. Naast gezondheidswinst wordt als extra bonus de data gezien die al die apparaten gaan opleveren. Degene die van de meeste mensen op onze aarde de meest verscheidene gegevens weet te verzamelen is spekkoper. Die gegevens moeten er voor zorgen dat we de beste op maat gesneden behandeling voorgeschoteld kunnen krijgen, en dat is heel veel geld waard.

Er is echter, zoals zo vaak, ook een keerzijde aan dit verhaal. De huizenhoge winsten die door BigData verwacht worden, belemmeren bijna altijd de broodnodige samenwerking op de werkvloer – net als bij de goldrush. Dit gif dat vrijkomt, zal er voor zorgen dat de BigData verwachtingen niet volledig waargemaakt zullen worden. Dat gevaar kan worden afgewend als de partijen erkennen dat centraliseren van macht z’n langste tijd heeft gehad. Dat begint bij te erkennen dat de eigenaar van de data degene is die de data genereert. De focus van de goudzoekers moet daarom gericht zijn op de wensen van de eigenaar van die data: wie is in staat de consument of patiënt met een goed aanbod te verleiden z’n gegevens af te staan, zodat zij/hij daarvan het meeste profiteert? Alleen dan levert BigData goud zonder gif op.

Jeroen Cornelissen is mede-oprichter van Selfcare, een platform voor zelfzorg van consumenten en patiënten. Jeroen schreef het boek Operatie Zorg en hij houdt een blog bij over Zorg Thuis & Technologie. Voorafgaand aan de oprichting van Selfcare was hij werkzaam in de Thuiszorg, Arbo dienstverlening (Duitsland), ICT, en interim- en projectmanagement.

(Foto bovenin: Alexander Leonov/Shutterstock)

Volg ons