De grenzen van Apple met Health

Posted on 16-06-2014 in Columns, Jeroen Cornelissen, Nieuws

COLUMN JEROEN CORNELISSEN – Op 2 juni maakte Apple bekend dat zij haar werkterrein gaat uitbreiden naar de gezondheidszorg. Hoewel maar drie minuten van de twee uur durende toespraak hieraan besteed werden, heeft het z’n uitwerking niet gemist: ieder zichzelf respecterend nieuwsforum berichtte er over. Gaat Apple haar succes met iTunes in de muziekbranche met HealthKit en bijbehorende App genaamd Health in de gezondheidszorg evenaren?

De presentatie vond plaats op de Apple Worldwide Developers Conference (WWDC) 2014 in San Francisco. Dat Apple zich aan het voorbereiden was op een entree in de gezondheidszorg kwam niet als een verrassing. Al langere tijd kocht Apple ontwikkelaars weg bij bedrijven als Nike die zich hebben toegelegd op de productie van wearables. Ook verschenen er al langere tijd berichten over patenten die door Apple werden aangevraagd – hét moment voor trendwatchers om zicht te krijgen op de bedoelingen van bedrijven die het liefst achter de schermen opereren. Maar nu was het dan zo ver, het hoge woord was er uit. Wat gaat dit betekenen voor de gezondheidszorg en voor de concurrenten van Apple?

Na Sami, Google Health, HealthVault
De bekendmaking van Apple is goed nieuws voor wat onder de term mHealth geschaard wordt: de mogelijkheid voor patiënten om op eigen tijd en vanuit de eigen omgeving lichaamsfuncties te monitoren en op termijn te diagnosticeren, en daarover als een gesprekpartner te communiceren met zorgprofessionals. Apple zet deze mogelijkheid nog meer in het daglicht waardoor het de bekendheid ervan vergroot. Eerder was er al die andere gigant, Samsung, met de bekendmaking van Sami en de volgende die dit zal doen is Google met Fit; een tweede poging, nadat het eind 2012 gestopt was met Google Health. Microsoft doet op haar beurt al jaren mee met HealthVault, de evenknie van wijlen Google Health. Maar echt doorgebroken met haar kluis is Microsoft nog niet, en waarom gaat het Google deze keer wel lukken – en Apple, en Samsung?

De timing is mogelijk gunstiger
Google Health was te vroeg gelanceerd, zo luidden veel reacties op het stopzetten van Google Health. In de laatste jaren is het aantal wearables enorm gestegen: alleen al van de stappentellers zijn er, naast de apps, bijna 100 leveranciers. De tweede grote groep van draagbare sensoren is die van de hartslagmeters: 70 in totaal. Menig onderzoeksbureau ziet de bomen tot in de wolken groeien – het is nu hét moment om in te stappen. Daarnaast klinkt in veel Westerse landen de roep tot beteugeling van de groei van de gezondheidszorg en is er onvrede over de conservatieve medische stand die nauwelijks wil innoveren op het gebied van eHealth: een ideaal klimaat om met een alternatief op de markt te komen.

Doorgeven van lichaamsgegevens?
Maar heeft Apple alles in huis wat er nodig is om een succes te maken van Health(Kit)? Haar voornaamste doel is toch vooral het genereren van veel omzet (en winst), een spel waar ze al jaren heel goed in is. Waar moet dat geld dan mee verdiend worden? Op de eerste plaats met de verkoop van meer telefoontoestellen in een voor Apple teruglopende markt (marktaandeel wereldwijd: zo’n 15%). De nieuwe modellen (iPhone 6) zijn al aangekondigd, en het vuur van het ‘willen hebben’ wordt aangewakkerd met de bekendmaking van het moois dat je er mee kunt gaan doen. Een tweede bron van inkomsten kan liggen in het vermarkten van het verkoopkanaal dat zij met HealthKit schept: het doorgeven van lichaamsgegevens. Dat lijkt sterk op iTunes, waar koper of verkoper Apple moeten betalen voor het doorgeven van muziek, boeken of kranten.

Eén grote sensor
Apple heeft in de architectuur van haar nieuwe iPhones zelf al een krachtige bodem gelegd voor verschillende apps, zoals Runkeeper, die daarvan gebruik maken. Met het aan zich binden van app- en sensor-gebruikers aan de ene kant en wearables-makers aan de andere kant, maakt ze van zichzelf een niet weg te denken schakel in de toekomstige gezondheidszorg. De iPhone als één grote sensor, in combinatie met de iWatch (waar we al jaren op wachten) en de op 2 juni ook aangekondigde stap in de huis-automatisering (domotica, met HomeKit), kunnen er voor zorgen dat alle andere leveranciers van huis- en lichaams-sensoren op termijn worden weggeveegd. Dat kan, maar is er niet nog méér nodig dan alleen sublieme technologie en design?

Het leggen van verbindingen
Verbinding, connectivity, is een onderdeel dat verder gaat dan technologie en design. Verbinding tussen mij en mijn arts – een arts die niet in verschillende ICT-systemen fragmenten van mij wil ontdekken, maar in één systeem wil werken om daar het gehele plaatje te zien. Voor patiënten werkt dat andersom: zij willen zich niet laten vangen in één systeem, omdat ze altijd op zoek gaan naar ‘het beste’, waar dat ook te krijgen is. Apple is al jaren een uitblinker op het terrein van het gesloten systeem, de silo. Mogelijk dat dit in de komende jaren gaat veranderen, maar onder de leiding van Steve Jobs lag de focus op het optimaal aansluiten van alle Apple onderdelen op elkaar, en niet op die van voor Apple inferieure partijen. Wil je succesvol zijn in de gezondheidszorg, dan moet je juist willen inzetten op het leggen van verbindingen. Gaat deze technologiegigant daar voor zorgen?

Vertrouwen en privacy
Het is Google destijds niet gelukt om hun EPD aan te sluiten op de ICT-systemen van zorgprofessionals, of hadden ze daar onvoldoende bij stil gestaan? Vertrouwen is een tweede punt: tussen Google Health en nu ligt een zee van tijd waarin we hebben kunnen zien hoe grote partijen als Apple, Google en Facebook ons vertrouwen kunnen beschamen door onverwacht eenzijdig de spelregels te veranderen. Hier dicht tegenaan ligt het onderwerp Privacy. Zijn dit de bedrijven die mijn belangen op dit gebied boven die van zichzelf weten te plaatsen? Met andere woorden: is mijn privacy voor hen belangrijker dan hun omzet en winst? Wat gaat er met mijn lichaamsgegevens gebeuren en heb ik daar een stem in? Mijn muziekvoorkeur verkopen is nog tot daar aan toe, maar gegevens over mijn ziekten, depressies en medicijnen? Welke werkgever wil mij dan nog in dienst nemen en waar kan ik dan nog een hypotheek afsluiten?

Voor patiënten waarde toevoegen
Het derde en misschien wel belangrijkste punt, is dat van de dienstverlening. Wil je met zorgdata iets kunnen bereiken, dan moet je daar iets aan toevoegen: diensten. In contact komen met patiënten, de data personaliseren in een algemene medische context. Er voor zorgen dat nieuwe technologie voor medici tijd gaat besparen in plaats van kosten. Dat kost tijd en energie, veel tijd en energie, en het is het werk waar Apple c.s. niet hun sporen in verdiend hebben. Zij zijn goed, heel erg goed in technologie, design en marketing, maar dat is toch echt heel andere koek. Het moet in je genen zitten om voor patiënten waarde toe te kunnen voegen: dat is niet iets wat je met een paar overnames ‘even’ inkoopt. Ik vermoed dat Apple hier haar grenzen bereikt heeft.

Met iC25 verzorgt Jeroen Cornelissen interim- en projectmanagement. De opdrachten liggen op het snijvlak van zorg, logistiek en techniek, met de focus op slimmer organiseren. Jeroen schreef het boek Operatie Zorg, hij houdt een blogspot bij over Zorg Thuis & Technologie en is mede-organisator van de Columbusreizen.

Volg ons