“We hebben hele team nodig voor leveren van optimale wijkverpleging”

Posted on 30-11-2016 in Nieuws, Wijkverpleging

WIJKVERPLEGING, WAARHEEN – DEEL 2 – Ineke Voordouw, programmasecretaris van het ZonMw-programma Zichtbare schakel fase 2: Opleidingsimpuls wijkverpleegkundigen, reageert vandaag op Wijkverpleging, Waarheen? Zij zette zeven jaar geleden de wijkverpleging met de niet-persoonsgebonden taken in de wijk op de kaart. De eerste reactie op het recente interview met José van Dorst op Zorgenz kwam op 29 november van Margriet van Iersel.

Ineke Voordouw vindt de uitspraken van José van Dorst heel herkenbaar. “We zijn in 2009 begonnen met het Zichtbare schakel-programma, gericht op herpositionering van de wijkverpleegkundige, met ruimte en meer autonomie voor deze HBO-opgeleide professional. Dat heeft zeker bijgedragen aan de zichtbaarheid van de belangrijke rol die wijkverpleegkundigen in de eerstelijnszorg vervullen. Door de huidige bekostiging van de wijkverpleging uit de Zorgverzekeringswet, waarbij de wijkverpleegkundigen ook weer zelf voor verpleging en verzorging mogen indiceren, zijn volgens mij de voorwaarden aanwezig om hun rol als spil in de wijk te pakken. Aan de andere kant weten we dat 80 tot 90 procent van de zorgprofessionals in de wijk MBO-opgeleide verpleegkundigen en verzorgenden zijn. Voor deze zorgprofessionals en ieders rol in het team wijkverpleging is nog onvoldoende aandacht. Verdere professionalisering is ook voor de MBO-collega’s hard nodig, want de ontwikkelingen in de gezondheidszorg vragen een andere manier van werken.”

Kijk naar het hele team
Ineke Voordouw maakt hierbij een kanttekening: “Leg de aandacht dus niet meer alleen op de HBO-verpleegkundigen, maar kijk naar het hele team in de wijkverpleging. Anders gaan we het niet redden met de beoogde transformatie van de verpleging en verzorging thuis. Er zijn te weinig wijkverpleegkundigen, dus alleen als het hele team anders gaat werken, kan worden ingezet op ‘minder zorgen voor en meer zorgen dat’. We hebben het hele team nodig om te zorgen dat mensen optimale zorg krijgen en de wijkverpleging ook kan bijdragen aan de gezonde wijk.”

Onderling contact met collega’s moet je ook organiseren
Het is nog wel een zoektocht hoe het team goed kan functioneren en ook een lerend team wordt, benadrukt Voordouw. Het is immers voor een groot deel een individueel beroep dat de zorgprofessionals achter de voordeur uitoefenen. ”Je moet je onderlinge contact met je collega’s goed organiseren. Ook managers en bestuurders moeten zorgprofessionals daarin ondersteunen en faciliteren.”

Een brede oriëntatie is goed
Is wijkverpleegkunde een aparte tak van sport, zoals Van Dorst betoogt? Moeten we daar een aparte opleiding voor maken? Dat denkt Voordouw niet. “Een generalistische opleiding verpleegkunde is een goede basis voor werken in de wijk. Het is goed als wijkverpleegkundigen breed georiënteerd zijn en ook stage hebben gelopen in een ziekenhuis, in de ggz of in een intramurale instelling, zodat ze weten hoe het er daar aan toegaat. Ten slotte komen ze in de wijk ook met allerlei bewoners en cliënten in aanraking die met al die sectoren van doen hebben. Met deze sectoren moeten ze kunnen samenwerken en dan is het handig als je weet hoe ’t er daar aan toe gaat.”

Het leren houdt na de opleiding niet op
Volgens Voordouw is het essentieel te erkennen dat de wijkverpleegkundige na de opleiding een startende professional is. “Zorg voor een goede overgang van pas afgestudeerde verpleegkundigen naar de praktijk en voor begeleiding door ervaren collega’s. Mijn pleidooi is: leid breed op, zorg voor goede minors en stages. Werkgevers dienen ze vervolgens goed te faciliteren als ze de HBO-opleiding hebben afgerond. Het leren houdt dan ook niet op, maar krijgt een andere vorm en dat moet blijvend gestimuleerd worden. Het gaat om een permanent lerende houding aannemen van de zorgprofessionals. Met het subsidiëren van leernetwerken wijkverpleging stimuleert ZonMw de samenwerking tussen praktijk en onderwijs, alsmede het permanent leren van de zorgprofessionals en van de docenten.”

Corina de Feijter

WIJKVERPLEGING, WAARHEEN? – DEEL 3: Het interview met wijkverpleegkundige Yingzi Zhan en Marja van Leeuwen van Plicare verschijnt op donderdag 1 december a.s.

Reageren? Stuur een mail naar info@zorgenz.nl of meld een reactie telefonisch aan op nummer 06 53 726097 (Kees Kommer).

Volg ons