Wijkzuster Judith van Hoof: “Mijn brede blik is mijn kenmerk”

Posted on 25-02-2015 in Wijkverpleging

Het zijn drukke weken voor wijkzuster Judith van Hoof, werkzaam bij Surplus Zorg in West-Brabant. Het (her)indiceren komt bovenop het dagelijkse werk. “Ik mag nu handelen vanuit mijn professie.”

Valt dit onder de Wmo of de Zvw? Is dit nu een palliatieve indicatie? Hoe schrijven we dat weg? Het zijn vragen waar Judith en haar collega’s de afgelopen weken mee te maken hebben. De veranderingen in de zorg roepen ook bij cliënten vragen op. Waar moeten we zijn? “Op dit moment is het in het belang van de organisatie om mensen sneller ‘uit zorg’ te kunnen brengen: meer met minder. Daar waar het mogelijk is, denk ik dat dit ook kan. Mensen die door tijdelijke professionele ondersteuning geholpen zijn en daarna zelfstandig verder kunnen, daar waar het mogelijk is, is in mijn ogen een goed voorbeeld van participatie en zelfredzaamheid. Maar dit zal natuurlijk niet in alle situaties kunnen. Als wijkzuster blijf je alert of het verantwoord is dat zorg afgesloten kan worden en of de cliënt dit aankan, zo mogelijk samen met mantelzorg. Het is dus wel continu aftasten naar het meest haalbare. Dit doe je door goede zorgafspraken te maken met haalbare doelen. Het is soms nog een zoektocht. Gelukkig worden we door onze organisatie goed gefaciliteerd. We hebben wekelijks een vragenuurtje waar we het met de wijkzusters vooral over het nieuwe indicatie stellen hebben en over de diverse zorgwegen: Wmo, Wlz of Zvw. We hebben het ook over hoe de gesprekken met cliënten verlopen. Ik merk dat we daar veel behoefte aan hebben.”

Herindiceren heeft meerwaarde
Het herindiceren is tijdrovend maar heeft zeker een meerwaarde, vindt Judith. “Ik vind het plezierig om mijn cliënten weer allemaal te zien. Bij de een kom ik wat vaker dan bij de ander. Samen met de cliënt en de mantelzorg bespreken we de situatie. Waar staan we nu, wat hebben we bereikt, kunnen we nieuwe doelen afspreken en zorgafspraken maken?”
Vroeger gaf het CIZ een eenmalige indicatie van de zorgbehoefte af voor een langere tijd of voor een minimum van drie maanden. “Ik doe nu een intake en probeer zo goed mogelijk in te schatten wat er speelt en wat iemand nodig heeft. Ik kan de indicatie na verloop van tijd bijstellen als het nodig mocht zijn. Ik kan nu nog beter monitoren om het zorgplan up-to-date te houden. Soms is een aanpassing in huis voldoende om iemand zelfredzamer te maken. Het betekent wel intensiever samenwerken binnen het team en met de eerst verantwoordelijke verzorgende. Het is ook nog zoeken: hoe gaan we evalueren, hoe beschrijven we veranderingen in het zorg- en activiteitenplan? Het is plezierig dat ik nu echt mag handelen vanuit mijn professie en niet vanuit een elders gestelde indicatie.”

“Echt handelen vanuit mijn professie en niet vanuit een elders gestelde indicatie”

Dit is echt zorg op maat
Judith benadrukt dat wijkverpleegkundigen zichzelf de tijd moeten gunnen om te leren denken en te werken volgens de nieuwe eenduidige beschrijvingen over de zorg voor cliënten (OMAHA). In dit systeem kunnen de vraag van de cliënt, acties die daaruit voortvloeien en resultaten worden vastgelegd. Het helpt wijkverpleegkundigen doelgerichter te werken. “We denken nog steeds in termen van verpleging en verzorging. De indicatie van het CIZ zit nog in mijn achterhoofd: 30 minuten douchen bijvoorbeeld. Je bent zo gewoon om dat in te plannen. Maar misschien kan het ook in 25 minuten of is juist meer tijd nodig omdat een cliënt rustmomenten nodig heeft in de zorg. Je kunt er nu vanaf wijken en dat is echt zorg op maat.”

Als regisseur hang ik boven de situatie
Wat heb je nodig om goed te kunnen indiceren? “Ik heb een rol als regisseur. Ik hang als het ware boven de situatie: wat is er aan de hand en wie zijn er bij betrokken? Hoe ziet de woning eruit? Wat kan iemand nog zelf? Kan een cliënt bepaalde dagelijkse handelingen of hobby’s niet meer? Het gaat over veel aspecten. Het is iedere keer maar weer zien wat je achter die voordeur treft. Ik heb een generalistische brede blik, dat is kenmerkend voor een wijkverpleegkundige. Je kijkt over de grenzen van de zorg heen, je kijkt ook naar welzijn en sociale aspecten. Alle competenties waarover je als HBO-V verpleegkundige beschikt, komen aan bod.”

Mantelzorger kan partner in zorg én zorgvrager zijn
Een wijkverpleegkundige heeft te maken met het hele systeem rondom een cliënt. Samen met de cliënt stel je de zorgafspraken vast. Lang niet altijd makkelijk als er mantelzorg is, stelt Judith. “Hoe geef je goede ondersteuning? Bij de een is de emmer al overgelopen, bij de ander is luisteren voldoende. Hoe kom ik erachter wat ik het best kan doen? Een luisterend oor bieden zodat ze zich gehoord voelen, is heel belangrijk, heb ik gemerkt.” De mantelzorg kan niet alleen partner in zorg zijn, maar zelf ook een zorgvrager. Al deze aspecten doen een extra appel op wijkverpleegkundigen, erkent Judith.

                              “Een luisterend oor bieden zodat ze zich gehoord voelen, is heel belangrijk”

Met badge dragen we uit dat cliënt de regie heeft
Judith is te herkennen aan een badge met daarop het keurmerk van de wijkzuster. Als eerste zorgorganisatie in Nederland kreeg Surplus Zorg dit keurmerk, dat ontwikkeld is door CIIO, de certificeerder voor professionele dienstverlening. Dit keurmerk heeft Surplus Zorg in de praktijk verdiend en geeft zekerheid over de kwaliteit van de zorg en ondersteuning. “We kijken naar alle facetten, we dragen hiermee niet alleen onze brede blik uit, maar ook dat de cliënt de regie heeft. Ik kan echt onafhankelijk verwijzen, zolang dat ik werk als wijkverpleegkundige heb ik altijd zo mogen werken. We houden mensen niet onnodig lang in zorg of proberen hen juist uit de zorg te houden. Dat is niet altijd in het belang van de organisatie natuurlijk. Maar zorgverzekeraars kunnen onze zorgplannen ook op gaan vragen en dan moet ik mijn keuzen ook onderbouwd kunnen verantwoorden. Reken maar dat zorgverzekeraars dit gaan doen.”

Corina de Feijter

Gedurende twaalf weken zit Zorgenz aan tafel met wijkverpleegkundigen. Het zijn gesprekken over wat dit beroep nu inhoudt, over de veranderingen die zich in 2015 aandienen, over de eisen die het werk aan de opleiding stelt, over de zinvolle zorg die wijkverpleegkundigen dicht bij de patiënt verlenen. Deze serie is mogelijk gemaakt door het ZonMw-programma Zichtbare schakel Opleidingsimpuls wijkverpleegkundigen.

(Fotografie: Studio Oostrum)

Volg ons