Wiekie Gorter, directeur ROS Friesland: “We positioneren ons regionaal”

Posted on 17-09-2019 in Actueel, Nieuws, ROS, Serie Zelfmanagement, Topbericht

Wiekie Gorter: “We zitten in een opbouwfase.”

Met een regionale benadering kunnen de adviseurs van ROS Friesland het grootste verschil maken. Dat is de overtuiging van Wiekie Gorter, sinds begin dit jaar directeur van de regionale ondersteuningsstructuur (ROS) Friesland. De adviseurs werken momenteel aan een regio-analyse die het uitgangspunt vormt voor een gesprek met alle betrokken partijen. Ook de adviseurs moeten kijken en denken over de domeinen heen.

Deze zomer kwam ROS Friesland met een Merkmanifest. Hierin staan de ambities beschreven, de drie rollen die de organisatie wil vervullen en wat ze in elke rol doen. ‘Samen brengen we de Friese zorg op één lijn’, zo luidt het duidelijke motto. Aanleiding om naar Heerenveen af te reizen voor een gesprek met Wiekie Gorter. “We zitten in een opbouwfase, al klinkt dat dramatischer dan het is”, verklaart ze. “Voorheen gingen onze adviseurs met landelijke thema’s als Triple Aim en populatiemanagement op stap in ons werkgebied. De thema’s vormden voor hen een soort spoorboekje. Dat gooien we niet weg, maar we werken nu anders. We waren wat onzichtbaar geworden. Dat merkte ik aan de reacties in mijn kennismakingsgesprekken met stakeholders. ‘Fijn dat jullie er weer zijn’, kreeg ik te horen.”

Regionale focus
Wat houdt het anders werken in? “Ons werkgebied, de provincie Friesland, hebben we opgedeeld in vijf regio’s. Elke adviseur heeft de regie en eindverantwoordelijkheid over de eigen regio. En het zal je verbazen waar een kleine provincie groot in kan zijn. Er zijn verschillen tussen de regio’s in cultuur, bevolkingsopbouw, dynamiek, infrastructuur, sociaal-economische status, in problemen die spelen als vergrijzing of juist verjonging. Dat heeft gevolgen voor de producten en diensten die we daar aanbieden. We hebben gekozen voor een regionale focus en werkwijze.” Dan kun je naar de mening van Gorter het grootste verschil maken. Wanneer je de regio goed kent, ben je sneller in staat in te springen op lokale knelpunten en kansen. En kunnen de adviseurs hun kennis en deskundigheid passend inzetten.
Gorter benadrukt dat er een andere belangrijke reden is om dichtbij te zijn: “De zorg verplaatst steeds meer naar de thuissituatie. Dat vergt een goede samenwerking tussen eerstelijnszorg- en welzijnsaanbieders op wijkniveau, maar dat is nog niet vanzelfsprekend.” Daar zit een toegevoegde waarde: dichtbij burgers en zorgverleners de eerste lijn optimaal versterken.

Plaats aan transitietafels
Gorter vertelt dat adviseurs geregeld aanschuiven bij de transitietafels, waar samen met vertegenwoordigers van de ziekenhuizen en huisartsen gesproken wordt over het verplaatsen van zorg naar de thuissituatie. Hoe kunnen we de overgang van zorg tussen de domeinen versoepelen? Wat betekent dat voor alle betrokkenen, vooral voor de huisartsen? Wat vraagt het van de eerste lijn? Hoe kunnen goede zorgprogramma’s worden opgezet? “Het is belangrijk dat het sociaal domein hier ook bij betrokken wordt.”

“De eerste lijn kunnen we pas goed versterken als we zicht en invloed hebben op de domeinen eromheen”

Regio-analyse is vertrekpunt
Momenteel leggen de adviseurs de laatste hand aan een regio-analyse die naar verwachting eind dit jaar klaar zal zijn. “Feiten verzamelen met alle betrokken partijen om zicht te krijgen op wat er speelt en wat we kunnen verwachten in een regio. Het geeft handvatten om het gesprek aan te gaan met diverse partijen, zoals ook het sociaal domein. Vervolgens kan samen worden bepaald wat prioriteit krijgt. Dan volgt een plan van aanpak. We hebben voor de regio-analyse een format gemaakt. Daarmee laten we zien dat we resultaatgericht en transparant werken.”

Prima positie
ROS Friesland pakt met deze nieuwe werkwijze een meer pro-actieve rol op. “Meer vraaggericht ook. We hebben een prima positie, we zijn geen zorgaanbieder, maar op basis van onze deskundigheid adviseur en een facilitator. Onze adviseurs zie ik als trendwachters: wat speelt er, waar zitten mogelijkheden? We willen actiever het sociaal domein en de gemeenten opzoeken, om zo de eerste lijn te ontlasten.” Het betekent kijken en denken over de domeinen heen, waarbij iedereen hetzelfde belang heeft, namelijk goede zorg voor en preventie voor de patiënt en de burger. ‘Die mag nooit de dupe worden van slecht georganiseerde zorg, van bureaucratie, onduidelijke of ondoorzichtige processen’, zo meldt het manifest.

Continuïteit huisartsenzorg en fragmentatie wijkverpleging
In Friesland wordt op verschillende plekken gewerkt aan de oprichting van Regionale Huisartsen Coöperaties. Ook hier is een rol voor de adviseurs weggelegd. Op verzoek van de huisartsen wordt bestuurlijk advies gegeven aan huisartsenpraktijken, adviseurs krijgen zo goed inzicht in wat er speelt en wat nodig is binnen de eerste lijn.
Verder is de ROS gevraagd het technisch voorzitterschap op zich te nemen van de bestuurstafel als het gaat om de wijkverpleging. “De fragmentatie in de samenwerking is groot, het is voor huisartsen niet te doen om goede contacten te onderhouden met alle aanbieders. Er komen gesprekken over hoe we dit anders kunnen organiseren. Is het mogelijk om minder complexe zorg te beleggen bij de wijkverpleging? Dat gaan we met de Friese Huisartsen vereniging en regio-aanbieders Wijkverpleging onderzoeken. Friesland is als provincie natuurlijk een overzichtelijk gebied.”

Kansen
De eerste lijn is betrekkelijk nieuw voor Gorter. Ze heeft voorheen in diverse managementfuncties in ziekenhuizen en ggz-organisaties gewerkt. “Heel verfrissend,  je hebt iedere keer te maken met een andere cultuur, dynamiek en financiering.”
Haar eerste indrukken van de eerste lijn tot nu toe? “Er is werk aan de winkel, ik zie veel kansen nu we een duidelijke focus en een pro-actieve houding hebben. De eerste lijn kunnen we pas goed versterken als we zicht en invloed hebben op de domeinen eromheen.”

Corina de Feijter

Volg ons