“Welzijn op Recept zoekt kapstok”

Posted on 27-04-2017 in Nieuws, Topbericht

Zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid stimuleert en financiert op diverse plaatsen Welzijn op Recept, een voorbeeld van goede samenwerking tussen zorg, welzijn en gemeente. Ook in Leiden e.o. “We zien het als een concrete uitwerking van het concept positieve gezondheid”, zegt Erik Kramer, inkoper eerste lijn bij de verzekeraar. Alleen ontbreekt een goede kapstok om het effect te meten. “Het is tot nu toe meer geloof dan bewijs.”

In meerdere wijken in Leiden en gemeenten als Noordwijk, Warmond, Hoofddorp, Alphen aan den Rijn en Zoeterwoude verwijzen huisartsen mensen door naar de welzijnscoach. Deze professional zoekt samen met hen naar een zinvolle invulling van hun dagelijkse leven om hen te helpen zich weer gezonder te voelen en meer zelfvertrouwen te krijgen. Adviseurs van Reos hebben de gemeenten en de professionals begeleid bij de start van Welzijn op Recept.

Verbinding maken met gemeenten is nu noodzaak
Zorg en Zekerheid gelooft in de aanpak van Welzijn op Recept. “Het is praktisch en eenvoudig. Ook Bewegen op Recept vinden we interessant. We zien het als een concrete uitwerking van positieve gezondheid. Hoe kunnen we mensen ondersteunen in hun eigen kracht en niet in het ziektegedrag? Wij geloven daarnaast als zorgverzekeraar in geïntegreerde eerstelijnszorg. Het is noodzaak om verbinding te maken met gemeenten en het sociale domein. Het slaan van bruggen tussen het medische en sociale domein is nu de grootste opgave. Welzijn op Recept is een mooie eerste stap.”

Niet altijd door medische bril
Deze maand is een advies verschenen van de Raad voor de Volksgezondheid en Samenleving (RVS): Recept voor maatschappelijk probleem. De raad pleit daarin om maatschappelijke problemen niet altijd door de medische bril te bekijken. Als een van de concrete oplossingen wordt genoemd: versterk andere benaderingen. ‘Daardoor krijgen niet alleen patiënt en zorgprofessional, maar meer betrokkenen de andere benadering scherper in beeld. Want als de maatschappij het probleem is, dan is een recept niet de oplossing’, aldus de raad in het advies. Kramer heeft het advies met interesse gelezen. “Het sluit aan bij de gedachte van positieve gezondheid en Welzijn Op Recept.”

“Meer geloof dan bewijs”
Tijdens een werkconferentie over Welzijn op Recept in Nieuwegein, waarover Zorgenz eerder berichtte, is geconcludeerd dat eenduidigheid in methodisch handelen ontbreekt. De oproep aan de aanwezige welzijnscoaches luidde: Geef een inkijk in jullie dagelijkse werk, laat de waarde van jullie gesprekken met de cliënten zien. Je hebt dan meteen resultaten die jullie kunnen gebruiken voor de verantwoording. Kramer: ”Dit herken ik direct. We hebben in ons werkgebied een tiental initiatieven rond Welzijn op Recept en we zien praktijkvariatie in aanpak. Dat maakt het lastig om effecten van deze aanpak te meten. Het ontbreekt aan een goede kapstok voor effectmeting. Het is nu meer geloof dan bewijs.” Kramer is voorstander van het aangekondigde kenniscentrum. “De vorm doet er niet toe, maar we moeten Welzijn op Recept beter gaan monitoren.”

Welzijnscoach in huisartsenpraktijk?
Huisartsen schijnen het nog lastig te vinden om naar Welzijn op Recept te verwijzen, zo bleek tijdens de conferentie. “Huisartsen hebben een hoge werkdruk en weinig tijd. Dat maakt het niet gemakkelijk om Welzijn op Recept voortdurend op hun netvlies te hebben. Het is belangrijk dat zij goed en handig kunnen verwijzen, bijvoorbeeld via Zorgdomein. We moeten huisartsen faciliteren.” Werkt Welzijn op Recept pas goed als een welzijnscoach in de huisartspraktijk of een gezondheidscentrum aanwezig is? Volgens Kramer helpt dat wel. “We zien in gezondheidscentra dat de samenwerking, de korte lijnen, elkaar kunnen consulteren bij het koffiezetautomaat, van belang is. We hebben nog te weinig welzijnscoaches in de huisartspraktijken of gezondheidscentra, maar wel – en dat is het belangrijkste – een goede verbinding tussen huisartsen en welzijnswerkers.”

Per gemeente maatwerk leveren
Zorg en Zekerheid financiert Welzijn op Recept onder andere uit de beleidsregel regionale ondersteuning eerstelijnszorg en kwaliteitsontwikkeling. “De GEZ-financiering biedt de mogelijkheid om een aantal uren per jaar te vergoeden voor overleg en afstemming met het sociaal domein. Vooral de start van Welzijn op Recept kost de nodige inspanning en daar kunnen wij per gemeente maatwerk leveren. We kijken wat de handigste route is,” aldus Erik Kramer.

Een welzijnsspreekuur voor de huisarts?
Een huisarts die een welzijnsspreekuur houdt, is dat nabije toekomst? Kramer ziet dat niet snel gebeuren. “Dat wordt een hele puzzel. Dat betekent in de praktijk langere consulten en dan lopen we tegen de grenzen van de huisartsbekostiging aan. Maar kun je als huisarts het verschil maken, door bijvoorbeeld het spinnenweb van Machteld Huber in je spreekkamer te gebruiken als opmaat voor een ander gesprek met de patiënt, dan zou je de financiële nadelen van een langer consult kunnen compenseren.”

Naar een doe-het-zelf-maatschappij
Kramer wijst wel op een gevaar van de nieuwe aanpak: “De grootste opdracht ligt bij de welzijnsorganisaties: zij dienen te veranderen van een aanbodgerichte naar vraaggerichte organisatie. Het streven is een transitie van eerste naar nulde lijn en doe-het-zelf-maatschappij. Landelijk bestaat het risico dat gemeenten en zorgverzekeraars in een discussie terechtkomen over wie in de mensen investeert en wie recht heeft op het geld. Het kan dan gebeuren dat een gemeente tegen een zorgverzekeraar zegt: Betalen jullie de welzijnswerkers? Want die besparen miljoenen. Wij hebben het voordeel dat we een kleine regionale zorgverzekeraar zijn, al intensief met veel gemeenten samenwerken en maatwerk kunnen leveren. Zo werken we bijvoorbeeld heel voorzichtig al aan de eerste stappen van populatiebekostiging.”

Corina de Feijter

(Foto: Zorg en Zekerheid)

Volg ons