Twijfel over proef samenwerking huisartsen en drogisterijen

Posted on 31-05-2019 in Actueel, Huisartsenzorg, Nieuws

Is het een goed idee om patiënten met kleine kwalen door te verwijzen naar de drogist? Veel huisartsen vinden van niet. Uit een kleine poll van BSL Huisartsgeneeskunde blijkt dat huisartsen vinden dat het personeel van de drogisterijen niet over voldoende kennis beschikt om patiënten goed en deskundig te adviseren. De samenwerking met drogisterijen doet afbreuk aan het vak en de expertise van huisarts en aan de kern van de huisartsgeneeskunde: de huisarts is geen voorschrijver van middelen, maar heeft oog voor het gehele ziektegedrag van een patiënt.

Het Centraal Bureau Drogisterijbedrijven (CBD) maakte onlangs bekend dat huisartsen patiënten gaan doorverwijzen naar drogisten en omgekeerd. Dat gebeurt in de Proeftuinen Zelfzorg in de regio Brummen en Tiel. Doel is te onderzoeken of samenwerking tussen huisartsen en drogisten bijdraagt aan doelmatige zorg bij kleine kwalen. ZorgenZ publiceerde hier een artikel over: Huisartsen en drogisten gaan naar elkaar doorverwijzen
Een aantal huisartsen en apothekers reageerden afhoudend op de proef.

Stellingen
De huisartsen kregen in de poll drie stellingen voorgelegd. 21% is het eens met de stelling ‘Het is een goed idee om patiënten met kleine kwalen te verwijzen naar de drogist’, 72% is het er niet mee eens.‘In deze samenwerking is er sprake van een conflicterend belang tussen de gezondheidstaak van huisarts en het commerciële belang van de drogist’. Met deze tweede stelling is 79% het eens en 12% oneens. Tot slot de laatste stelling: ‘In deze opzet zullen juist meer/minder mensen naar de huisarts gaan’. Meer zegt 25%, minder zegt 27%, geen mening 48%.

Conclusie
Veruit de meerderheid van de huisartsen die hebben gereageerd, vindt het geen goed idee om patiënten met kleine kwalen te verwijzen naar de drogist (72%). Ook vinden de meeste huisartsen dat in deze samenwerking sprake is van een conflicterend belang tussen de gezondheidstaak van huisarts en het commerciële belang van de drogist (79%). Of in deze opzet juist meer/minder mensen naar de huisarts gaan, zijn de meningen verdeeld (25% versus 27%), en 48% vindt dat nog lastig in te schatten, zo blijkt uit de uitkomst.

Voorkeur voor apotheek en Thuisarts
Huisartsen konden opmerkingen plaatsen bij de poll. Een huisarts zegt dat apotheken veel geschikter zijn voor deze samenwerking. ‘Daar zijn namelijk alle medewerkers gediplomeerd. Van die ene drogist met diploma hoef je het ook niet te hebben als je afrekent bij een 16-jarige kassa medewerker bij het Kruidvat of Etos.’ Een collega noemt de proef een groot risico voor verdere commercialisering zorg, voor gevaarlijk/verkeerde adviezen en verdere somatisering. Een andere huisarts noemt Thuisarts.nl het medium voor zelfzorg. ‘Als iedereen deze site eerst zou raadplegen alvorens de huisarts te bellen, zou dat al een hoop kunnen schelen. Waar men de eventuele zelfzorgmiddelen vervolgens koopt, mag men zelf bepalen. De drogist met diversiteit aan personeel (invalkrachten, zaterdagbaantjes) is niet de meest geëigende en deskundige plek voor goede adviezen qua gezondheid en er is zeker de schijn van belangenverstrengeling.’

Kamervragen over belangenverstrengeling
De proef is ook doorgedrongen tot de Tweede Kamer. SP-Kamerlid Henk van Gerven wilde van minister Bruins (Medische Zorg) weten of de proef geen financiële belangenverstrengeling in de hand werkt. Drogisten zijn immers primair gericht op de handel. Dat is volgens minister Bruins niet het geval, omdat huisartsen bij kleine kwalen ook nu al vaak verwijzen naar apotheek of drogist voor zelfzorgmiddelen, zoals paracetamol, neusspray en antihistaminica, zo heeft Bruins naar eigen zeggen vernomen van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). Daarbij stellen huisartsen bovendien de voorwaarde dat patiënten altijd goede voorlichting krijgen. Van een toename van het gebruik van onnodige zelfzorgmiddelen, zoals Van Gerven suggereert, is geen sprake omdat in deze proef de nadruk ligt op samenwerking en niet op het gebruik van zelfzorgmiddelen. Verder benadrukt de minister dat patiënten voor vragen over kleine kwalen zowel naar de huisarts als naar de apotheek of drogist kunnen. De patiënt is vrij in zijn keuze omdat er geen (financiële) drempels zijn. Bruins wijst erop dat de proeftuin geen formele steun krijgt van het NHG.

Proef op kleine schaal
Daarnaast heeft minister Bruins een tweede brief gestuurd naar de Tweede Kamer waarin hij meldt dat het gaat om een proef op kleine schaal, om de samenwerking tussen huisartsen, drogisten en apothekers te stimuleren omtrent elf geselecteerde kleine kwalen. Nivel verzorgt een deel van de monitoring, namelijk naar de gevolgen van de interventies in de huisartsenpraktijk. Tevens is er een klankbordgroep, waaraan het NHG, Patiëntenfederatie Nederland, het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik en de Consumentenbond deelnemen, zo vermeldt Bruins in zijn brief.

Lees hier het antwoord van minister Bruins op de Kamervragen.
Lees hier de brief van minister Bruins aan de Tweede Kamer over de regeling.

(Foto: Shutterstock en Pixabay)

Volg ons