Solidariteit in de zorg niet vanzelfsprekend

Posted on 02-10-2019 in Actueel, Nieuws, Overig

Solidariteit is de pijler van ons zorgstelsel. Dat wil zeggen: iedereen, gezond of ziek, draagt via de premie voor het basispakket, bij aan de zorgkosten. Ongeacht of het nu de kosten van jezelf zijn of van anderen. Deze premie is voor iedereen gelijk, dus niet gebaseerd op individuele kenmerken, bijvoorbeeld een gezonde of ongezonde leefstijl. Maar niet iedereen vindt dit solidariteitsbeginsel een goed uitgangspunt. Ruim 40 procent vindt dat mensen die ongezond leven een hogere premie zouden moeten betalen. Tegelijk wil ruim 40 procent een lagere premie voor mensen met een gezonde leefstijl. 

Het CBS heeft een artikel opgesteld over de mate waarin de Nederlandse bevolking vindt dat de zorgpremie gedifferentieerd zou moeten worden naar (on)gezonde leefstijl. In hoeverre is de bevolking van mening dat er geen premiedifferentiatie mag worden toegepast? Of vindt men juist dat er verschillen moeten bestaan tussen mensen die gezond leven en mensen die dit niet doen? Tevens is gekeken in hoeverre mensen zich solidair tonen met groepen waarmee ze zich qua leefstijl identificeren.

Weinig solidariteit met rokers
Voor mensen die roken bestaat weinig solidariteit. Ruim de helft van de bevolking vindt dat de premie voor rokers hoger moet zijn. Van de groep niet-rokers is dat maar liefst 60 procent. Mensen die veel alcohol drinken, kunnen ook niet rekenen op veel begrip, want 45 procent vindt dat zij een hogere premie zouden mogen betalen. Opvallend: voor mensen met overgewicht vindt nog geen 25 procent een hogere premie noodzakelijk.

Gezonde leefstijl belonen
Andersom vindt ruim 40 procent dat de premie voor mensen met een gezonde leeftijd (en vooral voor mensen die niet roken) lager zou moeten zijn. Een derde vindt dat de premie omlaag zou moeten voor mensen die geen of nauwelijks alcohol drinken. En een kleine 30 procent vindt dat een lagere premie voor mensen met een gezond gewicht en/of die voldoende bewegen terecht.

Een heel logische uitkomst is dat mensen met een bepaalde leefstijl zich identificeren zich met groepen met een vergelijkbare leefstijl. Zo vinden rokers en zware drinkers vaak dat de premie voor de eigen groep ongewijzigd moet blijven. Mensen die regelmatig bewegen, vinden dat de premie voor de eigen groep omlaag moet.

Eigen schuld telt
Met name bij de leefstijlthema’s roken en alcohol drinken komt sterk een ‘eigen schuld’-gedachte naar voren: mensen worden door hun ongezonde gedrag zelf verantwoordelijk gesteld voor hun zorgvraag. Vooral mensen die niet roken vinden dat rokers voor hun ongezonde gedrag een hogere zorgpremie verschuldigd zijn. Datzelfde vinden niet-drinkers voor zware drinkers. Tegelijk vinden zij relatief vaak dat ze zelf voor hun gezonde gedrag een lagere premie zouden moeten betalen. Bij de thema’s bewegen en gewicht spelen deze mechanismen duidelijk minder.

Tenslotte vindt het merendeel van de bevolking dat de basispremie ongewijzigd moet blijven voor mensen bij wie genetisch is vastgesteld dat ze in de toekomst waarschijnlijk een ernstige ziekte of aandoening krijgen, waardoor ze een groter beroep zullen doen op de zorg. Men is solidair, omdat het geen bij deze groep ‘eigen schuld’ betreft, zoals wel bij roken en drinken.

(Foto: Pixabay)

Volg ons