Samen beslissen: geen trucje maar ‘mindset’

Samen beslissen: geen trucje maar ‘mindset’

Datum: 29 augustus 2017

Maak Samen Beslissen expliciet onderdeel van het consult. Vergroot de bewustwording van patiënten van Samen Beslissen. Aldus twee belangrijke aanbevelingen van Patiëntenfederatie Nederland, die een onderzoek heeft gehouden over dit onderwerp onder bijna achtduizend leden van het eigen zorgpanel.

Het rapport geeft talloze voorbeelden van positieve en negatieve ervaringen met ‘samen beslissen’. Zoals: ‘De huisarts adviseerde mij insuline te spuiten. Zelf gaf ik aan dat mijn voorkeur lag bij een ander medicijn, omdat spuiten een nogal ingrijpende behandeling is, in mijn ogen. Na alle plussen en minnen op een rij te hebben gezet, besloten we eerst mijn voorstel te proberen. Nu 14 jaar later heb ik nog steeds geen insulinespuiten nodig.’ En een negatieve ervaring: ‘Men vond het beter om een kunstknie te plaatsen in plaats van eerst een kijkoperatie om te zien wat er aan de hand was. Ik ben wel 80+, maar ik hou van voetballen en tennissen. Het derde ziekenhuis heeft uiteindelijk met goed gevolg de kijkoperatie uitgevoerd. ik kan weer voetballen en tennissen.’

Patiënten vinden dat ze waardevolle bijdrage leveren aan gesprek in spreekkamer
De deelnemers aan het onderzoek zeggen in overgrote meerderheid dat ze er behoefte aan hebben om samen met de dokter te bespreken wat er kan. Ze willen dit omdat het over hun eigen lijf gaat. Bovendien denken patiënten dat ze een waardevolle bijdrage kunnen leveren aan het gesprek in de spreekkamer.

Samen Beslissen nog te vaak éénrichtingsverkeer
Volgens Patiëntenfederatie Nederland willen patiënten graag samen beslissen in de spreekkamer, maar in de praktijk komt daar nog niet veel van terecht. In bijna de helft van de gevallen krijgt de patiënt niet meer dan een keuze voorgelegd door de zorgverlener. Het bespreken van de optie ‘niet meer behandelen’ wordt het meeste gemist bij ongeneeslijke ziekte en/of levenseinde.
Het bespreken van passende zorg en behandeling is nog te vaak éénrichtingsverkeer. Een op de zeven voelt zich te weinig betrokken bij de beslissing over de behandeling. En vier op de tien vinden dat er te weinig aandacht was voor de persoonlijke situatie van de patiënt. Ze hebben behoefte aan veel meer informatie. Over de behandeling zelf, over de voor- en nadelen daarvan. En over de risico’s. Dus gaat zeventig procent zelf maar op onderzoek uit om aan de informatie te komen.

Juist situatie en wensen patiënten zijn van belang
Een andere aanbeveling van Patiëntenfederatie luidt dan ook: Zorg dat Samen Beslissen een ‘mindset’ wordt in plaats van een trucje. ‘Hoewel we constateren dat zorgverleners vaker meerdere mogelijkheden bespreken in het consult, betekent dit niet dat er meteen sprake is van Samen Beslissen. Juist de situatie en wensen van de patiënt zijn van belang om samen een goede beslissing te kunnen nemen. Dit doet een beroep op de vaardigheden en houding van de zorgverlener. Het is belangrijk dat Samen Beslissen een ‘mindset’ wordt in plaats van een trucje. Het is belangrijk dat er voldoende voorlichtings- en trainingsmaterialen beschikbaar zijn voor zorgverleners die aan de slag willen met samen beslissen.’

Speerpunt van vak maken
De aanbevelingen van Patiëntenfederatie Nederland sluiten aan bij de opvattingen van onderzoeker Haske van Veenendaal. In de serie artikelen over zelfmanagement heeft ZorgenZ onlangs een interview met hem gepubliceerd. Daarin zegt Van Veenendaal dat zorgprofessionals samen beslissen tot speerpunt van hun vak moeten maken.

Betere zorg begint met een goed gesprek
De Patiëntenfederatie vindt dat zorgverleners samen beslissen vaker onder de aandacht moeten brengen. Dianda Veldman: “Het moet gewoon onderdeel zijn van het consult. Daar kan de patiënt ook zelf iets aan doen, maar de zorgverlener moet er wel voor open staan.” Om samen beslissen in de spreekkamer te stimuleren, heeft de Patiëntenfederatie in 2016 samen met de Federatie Medisch Specialisten de campagne ‘Betere zorg begint met een goed gesprek’ opgezet. Een initiatief dat inmiddels door diverse patiëntenorganisaties, wetenschappelijke verenigingen en ziekenhuizen wordt omarmd.

Het volledige onderzoek kunt u hier downloaden.

(Foto: Shutterstock)

Gerelateerde berichten

Author: Zorgenz

Share This Post On

Submit a Comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *