PaTz groeit in palliatieve thuiszorg

Posted on 02-06-2015 in Nieuws, Palliatieve zorg

Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) en 1ste Lijn Amsterdam gaan intensiever samenwerken om de Palliatieve Thuiszorg (PaTz)-methodiek landelijk in te voeren. In PaTz-bijeenkomsten voeren huisartsen, (wijk)verpleegkundigen en een inhoudelijk deskundige gesprekken om patiënten vroeg te identificeren en gepaste palliatieve zorg te bieden. PaTz heeft de ambitie om de methodiek landelijk in te voeren, van de huidige 80 PaTz-groepen naar 150 over twee jaar.

Partijen werken nauw samen binnen stichting PaTz en vinden dat deze methodiek de potentie heeft om de hoeksteen van de palliatieve infrastructuur in de eerste lijn te worden. De gesprekken vragen om gerichte, inhoudelijke ondersteuning en intensiveren de samenwerking tussen huisartsen en (wijk)verpleegkundigen. Op dit moment zijn er 400 huisartsen en 200 (wijk)verpleegkundigen bij betrokken.

Regionaal werkgroepen opzetten
Om de komende twee jaar een extra impuls te geven aan het verbeteren van de palliatieve zorg thuis hebben 1ste Lijn Amsterdam en IKNL de samenwerking geïntensiveerd en geformaliseerd in een samenwerkingsovereenkomst. De extra impuls is nodig om regionaal werkgroepen op te zetten, die meewerken om het aantal PaTz-groepen te verveelvoudigen. De ervaring leert dat het motiveren en initiëren van nieuwe PaTz-groepen met mensen en kennis uit de regio, de meeste kans van slagen heeft. Hiernaast biedt IKNL aanvullende financiering en de mogelijkheid om bij 50 PaTz-groepen per jaar consulenten als inhoudelijk deskundigen in te zetten.

Lijnen worden korter
Een PaTz-groep bestaat uit huisartsen en (wijk)verpleegkundigen uit hetzelfde werkgebied. Zesmaal per jaar komen zij samen en bespreken de mensen waarvan zij verwachten dat zij binnen een jaar zullen overlijden. Een inhoudelijk deskundige, consulent palliatieve zorg of kaderopgeleide huisarts, begeleidt de groep. De lijnen tussen huisarts en wijkverpleging worden korter. Huisartsen zeggen: “Voor mij is het belangrijkste dat we nu samen aan tafel zitten. Ik zie het als verbinding maken, zodat we elkaar beter kunnen bereiken”, “Ik zie dat er steeds meer vertrouwen onderling is en dat mensen meer van zichzelf laten zien, ook waar ze onzeker over zijn” en “In de palliatieve zorg sta je er alleen voor, in de PaTz-groep kun je je zorgen delen en dat is heerlijk”.

Subsidie van ZonMw
Met subsidie van het verbeterprogramma Palliatieve zorg van ZonMw zijn binnen het project kennisspreiding in 2014 tien PaTz-groepen opgezet en begeleid. De ervaringen van deze groepen worden gebruikt bij het opstarten van nieuwe groepen. Tussen de eerste interesse en de uiteindelijke start van de groep zit enkele maanden tot een half jaar. Het duurt even voordat iedere deelnemer overtuigd is van de waarde. Wanneer de initiatiefnemer een huisarts i en de bespreking plaatsvindt in een bestaand overleg, is het makkelijker om een PaTz-groep te starten. Verpleegkundigen hebben het lastiger: “In de opstart is het wat moeilijk om huisartsen warm te krijgen […]. Het is best trekken om een groep bij elkaar te krijgen. Als je dat als wijkverpleegkundige wil, dan is het belangrijk dat je al een goede band hebt met huisartsen.”

Meetbare resultaten
Onderzioekinstituut EMGO van VUmc heeft in 2010 de eerste PaTz-groepen geëvalueerd. Hieruit kwam naar voren dat meer dan 90% van de deelnemers aan de PaTz-groepen vindt dat de samenwerking tussen huisartsen en (wijk)verpleegkundigen is verbeterd en meer dan 75% vindt dat de geleverde zorg is verbeterd. Het aantal patiënten voor wie palliatieve zorg vroegtijdig (≥ drie maanden) is ingezet neemt toe (49% vóór invoering van PaTz; 57% na invoering van PaTz), het aantal zorgplannen neemt significant toe (van 33% naar 80%) en het aantal ziekenhuisopnames in de laatste maand is gedaald (van 51% naar 37%).

Betrokken partijen
Binnen stichting PaTz wordt nauw samengewerkt tussen de initiatiefnemers: EMGO VUmc, het netwerk palliatieve zorg Amsterdam/Diemen (namens Fibula), 1ste Lijn Amsterdam (namens het ROS directeurennetwerk), de beroepsgroepen PalHag/NHG en V&VN en IKNL. Het projectbureau, ondergebracht bij 1ste Lijn Amsterdam, bestaat uit Bart Schweitzer, projectleider PaTz en huisarts/onderzoeker, Marij Duijsters, senior adviseur 1ste Lijn Amsterdam en Nienke Brinkman, projectmedewerker 1ste Lijn Amsterdam. Meer informatie over PaTz en een overzicht van de huidige PaTz-groepen in Nederland staan op de website van de stichting.

(Foto: Odna Ydur/Shutterstock)

Volg ons