Omslag in de zorg

Omslag in de zorg

Datum: 12 april 2015

naar_nieuwe_zorg_en_zorgberoepen_de_contouren_zorgenz‘Naar nieuwe zorg en zorgberoepen: de contouren’. Dat is de titel van het advies van de Commissie Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen dat nu is uitgebracht. Een omslag in de zorg is noodzakelijk: niet de ziekte of aandoening, maar het functioneren, de veerkracht en de eigen regie van de burger moeten centraal komen te staan. Niet het bestaande aanbod aan zorg, beroepen en opleidingen is het uitgangspunt, maar de toekomstige vraag naar zorg. Daarbij moeten zorgverleners zich richten op wat moet, niet op wat kan.

De commissie is uitgegaan van de verwachte zorgvraag in 2030. Hiervoor introduceert zij het ABCD-model met een integrale en dynamische benadering van de Nederlandse gezondheidszorg, het professioneel handelen dat hierbij gewenst is en de context die hierbij relevant is. Het advies over de hierop afgestemde opleidingen volgt overigens aan het eind van 2015. Wat houden de vier zorgdomeinen Voorzorg (A), Gemeenschapszorg (B), Laagcomplexe tot complexe zorg (C) en Hoogcomplexe zorg (D) in? (Zie ook figuur.)

naar_nieuwe_zorg_en_zorgberoepen_de_contouren_zorgenzVoorzorg
Voorzorg gaat over de hele Nederlandse bevolking en richt zich op het bevorderen van gezond leven. Voorzorg is een maatschappelijke aangelegenheid waarbij veel domeinen betrokken zijn, waaronder de gezondheidszorg. Dat kan alleen met een integrale aanpak met aandacht voor gezondheidsvaardigheden in het onderwijs, het werk, de buurt en de zorg. Voorzorg richt zich op het ontwikkelen van veerkracht
en op gezondheidsrisico’s door gezondheidsbevordering, gezondheidsbescherming en ziektepreventie, individueel dan wel collectief.

Gemeenschapszorg
Als er zorg nodig is, wil iedereen het zoveel mogelijk zelf, samen en in de buurt regelen. Daarbij zijn veel voorzieningen zoals de woningbouw betrokken. Technologie speelt daarbij een grote rol. Er wordt veel gebruik gemaakt van digitale informatie. Een ‘foto van de buurt’ die regelmatig wordt geactualiseerd,
laat zien wat er nodig is in die buurt. Professionele ondersteuning of behandeling is beschikbaar als het nodig is. Er is één goed bereikbaar en toegankelijk aanspreekpunt en een professioneel vangnet.

Laagcomplexe tot complexe zorg
Deze basiszorg en gespecialiseerde zorg, zowel voor acute als planbare
zorg, heeft een hoge mate van voorspelbaarheid van de benodigde inzet en van het beloop. Beoordeling en toeleiding gaan aan de behandeling vooraf. Functioneren is het uitgangspunt. Steeds dient gekeken te worden naar wat nodig is en niet naar wat kan. Ook hier speelt technologie een grote rol, niet alleen bij
behandeling, maar ook bij communicatie en informatie.

Hoogcomplexe zorg
Dit gaat om de zeer complexe behandeling met een lage mate van voorspelbaarheid van de benodigde kwantitatieve en kwalitatieve inzet en van het beloop, en waarbij interventies continu worden bijgesteld op grond van diagnostiek en observatie, en grote gezondheidsrisico’s in het geding zijn. Dit uitgangspunt heeft concentratie van hoogcomplexe zorg tot gevolg. Ook hier blijft het uitgangspunt: ‘functioneren’.

Burgerprofielen en clusters
Op basis van de belangrijkste trends uit de prognoses van de zorgvraag 2030 heeft de commissie 23 burgerprofielen geformuleerd. Deze zijn verdeeld over de zorggebieden ABCD en vervolgens 6 clusters. Daaruit blijkt dat in 2030 een groot deel van de mensen meerdere problemen en/of aandoeningen heeft en zich in meerdere zorggebieden beweegt. Om de goede zorg te kunnen verlenen introduceert de commissie zorgarrangementen die worden uitgevoerd
door multidisciplinair samengestelde en samenwerkende teams. De burger maakt deel uit van het team en voert, indien mogelijk, zelf de regie. Wanneer de burger hier niet toe in staat is, ondersteunt een teamregisseur. De teams worden samengesteld op basis van de zorgvraag en kunnen dus wisselen van samenstelling en/of locatie. De meeste zorgprofessionals zijn generalistisch en bewegen zich in A, B, C en D. Een kleinere groep zorgprofessionals richt zich primair op complexe zorg in D. (Zie ook figuur.)naar_nieuwe_zorg_en_zorgberoepen_de_contouren_zorgenz

Generalistische bekwaamheden
Alle zorgprofessionals handelen vanuit de vraag ‘Wat is nodig om het functioneren te herstellen, respectievelijk te bevorderen?’ Niet de aandoening of de kwaal staat centraal, maar de beperking in het functioneren die dit tot gevolg heeft. Behandeling is dus gericht op het herstel van functioneren of het voorkomen van erger. Dit betekent ook “niet behandelen als dit niet bijdraagt tot het functioneren”. Belangrijk voor alle professionals is dat ze kunnen de-escaleren: professionele zorg is altijd gericht op het zelfstandig, of zo zelfstandig mogelijk functioneren van burgers in de eigen leefomgeving. Na behandeling, ingreep of tijdelijk overname van functioneren is de zorg gericht op terugkeer naar huis. Een derde generalistische bekwaamheid is het gebruik en de toepassing van technologie. Hier gaat het over e-/mHealth, technologie thuis (domotica) en robotica.

Meer oplossingen in de context
Iedere zorgprofessional beschikt voorts over de volgende bekwaamheden: netwerkbekwaamheden, technologische bekwaamheden en maatschappelijke bekwaamheden en kennis van de context waarin functioneringsproblemen zich voordoen. Vooral in de context zijn oplossingen te vinden die nu niet of nauwelijks worden ingezet, zoals in onderwijs, woningbouw, veiligheid, sportvoorzieningen en infrastructuur. Daarnaast beschikken de teams over bekwaamheden die nodig zijn voor het verlenen van zorg aan mensen met bijvoorbeeld chronische aandoeningen, multimorbiditeit, functioneringsproblemen, psychische aandoeningen.

Einde aan gefragmenteerde aanbod
De toekomst van de professionele zorg is gelegen in een dynamisch continuüm van bekwaamheden dat gericht is op de zorgvraag en bijdraagt aan het functioneren van burgers. Bij A en B zijn de teams gemengd met deskundigheid in sociale zekerheid, onderwijs, wonen en veiligheid, in C en D zijn de teams puur op zorg gericht. Door uit te gaan van de vraag en hierop afgestemde zorgarrangementen beoogt de commissie een einde te maken aan het huidige gefragmenteerde aanbod. Hiervoor is een nieuwe manier van werken en zijn andere bekwaamheden nodig.

Het 75 pagina tellende rapport ‘Naar nieuwe zorg en zorgberoepen: de contouren’ is hier te downloaden.

Gerelateerde berichten

Author: Zorgenz

Share This Post On

Submit a Comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *