Er zijn op korte termijn maatregelen nodig om de effecten van de personeelstekorten, zoals stress en onveilige patiëntsituaties, in de zorg tegen te gaan. Verpleegkundigen en verzorgenden hebben concrete adviezen en oplossingen, zoals stoppen met onnodige administratie en hen niet inzetten voor het schoonmaken van operatiekamer en airco, zodat ze meer tijd voor patiënten hebben. De beroepsorganisatie V&VN dringt aan op een noodplan.
De zorgprofessionals benadrukken dat de zorg voor patiënten verbetert als ze gehoord worden door bestuurders en managers. Uit een ledenraadpleging van V&VN waaraan 17.000 mensen meewerkten, blijkt dat de personeelstekorten in de zorg nog meer negatieve impact hebben dan al bekend. Ruim driekwart van de verpleegkundigen en verzorgenden geeft aan dat het personeelstekort invloed heeft op hun gezondheid of privéleven. 62% draait extra diensten, vaak met minder mensen in een team dan nodig is om de vereiste kwaliteit te kunnen bieden. Volgens 48% van de respondenten is in de instelling waar zij werken de patiëntveiligheid verslechterd. Meer dan de helft voelt zich schuldig tegenover patiënten, collega’s of familie. Tot 2025 zijn in de zorg 125.000 extra mensen nodig.
Managers moeten aandacht hebben voor oplossingen van professionals
Daarom roept V&VN de nieuwe minister van VWS op om samen met alle betrokken partijen een noodplan personeelstekorten voor de gehele sector op te stellen met concrete maatregelen die op de werkvloer direct resulteren in meer patiëntenzorg. Uit het onderzoek blijkt dat het cruciaal is dat bestuurders en managers meer aandacht hebben voor oplossingen die verpleegkundigen en verzorgenden aandragen.
Zo kan het aantal uren effectieve zorg sterk stijgen door te stoppen met onnodige administratie en niet patiënt-gerelateerde administratie door anderen te laten doen. Voorbeelden daarvan zijn het aanvragen van budgetten, checken van houdbaarheidsdata en bijhouden van voorraden. Ook is veel tijd voor de zorg te winnen door verpleegkundigen en verzorgenden niet in te zetten voor huishoudelijk, facilitair en logistiek werk.
Zet in op zij-instromers
Daarnaast moet het noodplan voorzien in het versneld terughalen van professionals die de afgelopen jaren de sector hebben verlaten. Ook werving van zij-instromers kan op korte termijn de druk verminderen als zij in een leer-werktraject worden opgeleid tot verzorgende IG.
Uit het onderzoek van V&VN blijkt dat verpleegkundigen en verzorgenden drempels zien voor de instroom van nieuwe collega’s. Een overgrote meerderheid pleit voor een hoger salaris, aanééngesloten diensten en basiscontracten waarmee iemand in het eigen levensonderhoud kan voorzien. Dat maakt de keuze voor dit mooie vak volgens hen een stuk gemakkelijker.
Onderzoek naar effectiviteit maatregelen om personeel te werven
Naast een noodplan voor de korte termijn, zijn maatregelen nodig om tot 2025 125.000 extra verpleegkundigen en verzorgenden aan te trekken. V&VN laat – mede op basis van de ledenraadpleging – onderzoek doen naar de effectiviteit van de verschillende maatregelen. De resultaten daarvan verwachten ze eind oktober naar buiten te brengen.
(Foto-Shutterstock)