Verwijsrol huisartsen bij leefstijlinterventies

Posted on 21-11-2018 in Actueel, Huisartsenzorg, Nieuws

Huisartsen hebben onvoldoende mogelijkheden voor een objectieve screening van geschikte patiënten voor een leefstijlprogramma. Daarbij hebben ze weinig kennis over welke interventies succesvol zijn. Terwijl met een objectieve screening en meer kennis het aantal effectieve verwijzingen naar leefstijlinterventies kan toenemen. Ook een andere manier van begeleiden van deelnemers aan leefstijlinterventies kan ertoe leiden dat deze effectiever zijn.

Dat blijkt uit het proefschrift van bewegingswetenschapper Adrie Bouma van het UMCG. Daarin kijkt ze wat een bijdrage kan leveren aan meer effectieve interventies in de praktijk.

Verwijsrol van huisartsen
Uit het onderzoek blijkt dat huisartsen onvoldoende mogelijkheden hebben om een objectieve screening te maken van geschikte patiënten om een leefstijlprogramma te volgen. Ook zijn huisartsen vaak niet gemotiveerd en hebben ze niet de juiste middelen om door te verwijzen. Tevens hebben ze weinig kennis over welke interventies effectief en succesvol zijn.
Huisartsen verwijzen weinig preventief door. Verwijzing vindt vooral plaats bij een duidelijke fysieke indicatie van een ziekte. Huisartsen verwijzen overigens vaker als ze zelf een gezond voedingspatroon hebben en genoeg bewegen.

Begeleid deelnemers in de barrières
Uit het onderzoek blijkt dat de begeleiding van deelnemers zich vooral richt op hun motivatie. Dat is alleen op de korte termijn effectief. Voor de lange termijn is het effectiever om deelnemers te begeleiden in de barrières die bewegen belemmeren.

Bouma ontwikkelde een nieuwe methode van gedragsverandering, de barrière-aanpak. Deze bestaat uit 4 strategieën:
– het aanleren van andere manieren om leefstijldoelen te bereiken, om daarmee barrières te omzeilen
– het doel veranderen om daarmee barrières van deelnemers te verlagen
– barrière-percepties van deelnemers  te veranderen
– deelnemers de investeringen en de gevolgen om hun doel te bereiken, te leren accepteren.

​Bouma volgde deelnemers aan leefstijlinterventies twee jaar. Deelnemers die werden begeleid in het leren omgaan met hun barrières, bleven langere tijd actief met een hogere kwaliteit van leven .

Effectiviteit programma’s verbeteren
Bouma pleit ervoor een korte check van de leefstijl van patiënten op te nemen in het protocol voor huisartsen. Ook vindt ze dat leefstijlverandering vaker als behandeloptie moet worden gezien, naast de reguliere zorg. Zij is voorstander van het ontwikkelen van officiële richtlijnen en hulpmiddelen voor het screenen van geschikte patiënten. Hierdoor hebben huisartsen een indicatie voor een doorverwijzing, zodat meer mensen worden bereikt.

Daarnaast stelt ze dat in de eerstelijnszorg meer kennis moet komen over leefstijlprogramma’s. Tot slot pleit ze voor een nauwere samenwerking van de huisartsen met zorgprofessionals die de interventies begeleiden.

Basisverzekering 2019
De leefstijlinterventies worden per 2019 vergoed in de basisverzekering. Op zich een goede zaak. Echter: deze zijn teveel gericht op het motiveren van deelnemers, stelt Bouma, in plaats van het wegnemen van barrières.

(Foto: Shutterstock)

Volg ons