NIVEL studie: Meer tijd in de spreekkamer

NIVEL studie: Meer tijd in de spreekkamer

Datum: 14 december 2015

gedeelde_besluitvorming_zorgenzHuisartsen verlenen soms onnodige zorg aan hun patiënten. Bijvoorbeeld om een ziekte met grotere zekerheid uit te sluiten, uit tijdwinst of op aandringen van de patiënt. Meer tijd in de spreekkamer kan onnodige zorg terugdringen. Huisarts en patiënt hebben dan meer tijd voor een betere uitleg, voor overleg en gezamenlijke besluitvorming. Zo valt te lezen in een recente NIVEL studie.

Keuzehulpen ter ondersteuning van besluitvorming kunnen eveneens bijdragen aan het terugdringen van onnodige zorg. Organisatorische innovaties, zoals versterking van de rol van de huisarts als gids van de patiënt in het zorgsysteem en anderhalvelijns zorg, leiden naar verwachting tot betere afstemming en minder onnodige zorg. Daarnaast is er dringend behoefte aan meer wetenschappelijke onderbouwing van het huisartsgeneeskundig handelen, inclusief watchful waiting.

Moet alles wat kan?
Is alle zorg passend, oftewel: moet alles wat kan? Huisartsen krijgen vaak te maken met een onduidelijke situatie. Mensen komen met beginstadia van klachten die mogelijk duiden op een ziekte, maar die ook vaak vanzelf overgaan. Adequaat omgaan met deze onzekerheid is een van de kernaspecten van de huisartsgeneeskunde. Kunnen we het nog even aankijken? Is nader onderzoek zinvol? Is nu een geneesmiddel nodig? Bij deze afwegingen spelen richtlijnen een rol, maar ook de professionele inschatting van de huisarts en de wensen van de patiënt.
Ruim de helft van de huisartsen vindt volgens de NIVEL studie dat er wel eens te veel zorg wordt verleend in de vorm van overdiagnostiek en overbehandeling. Toenemende medisch-technologische ontwikkelingen vormen daarin een belangrijke factor. De financiering en organisatie van de gezondheidszorg werkt ook onnodige zorg in de hand, onder ander door betalen per verrichting en de gebrekkige samenwerking tussen de eerste en de tweede lijn. Zorgverzekeraars werken soms onnodige zorg in de hand werken, bijvoorbeeld door het vergoeden van therapieën waarvan de werking niet bewezen is.

Actief participerende patiënt
In de spreekkamer kan goede communicatie bijdragen aan een beter begrip bij patiënten om geen nader onderzoek te doen of niet te behandelen. Ook het goed informeren van patiënten, zodat zij samen met de huisarts een weloverwogen keuze kunnen maken, draagt daaraan bij. Dit hoeft niet altijd tot meer en duurdere zorg te leiden, stelt NIVEL. Een actief participerende patiënt lijkt namelijk vaak voor een conservatievere, goedkopere, behandeling te kiezen.

Dappere dokters
In de huisartsenwereld gaan stemmen op om kritisch te kijken naar de vraag of alle geleverde zorg wel nodig is en of ‘nee zeggen’ niet vaker een optie moet zijn. Er zijn diverse initiatieven om onnodige zorg in de huisartsenpraktijk terug te dringen. Zo streeft de stichting Dappere Dokters van huisartsen en medisch specialisten naar optimale zorg in plaats van maximale zorg. Daarnaast zijn er veel initiatieven gericht op betere communicatie en gezamenlijke besluitvorming. Weer andere initiatieven betreffen spiegelinformatie dat inzicht geeft in mogelijk onnodig handelen en de campagne ‘Verstandig Kiezen’. Zie verder de NIVEL overzichtsstudie Niet te veel en niet te weinig

[Foto: Monkey Business Images/Shutterstock]

Gerelateerde berichten

Author: Zorgenz

Share This Post On

Submit a Comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *