Ambassadeur Manuela van Stijn en het team in de wijkverpleging

Posted on 05-07-2016 in Nieuws, ROS, Topbericht, Wijkverpleging

TEAMOPBOUW IN DE WIJK (1) – Wijkverpleegkundigen hebben een belangrijke en onafhankelijke functie in de wijk gekregen. Ze krijgen veel taken op hun bord. Hoe geven ze een stevig fundament aan hun vak? Manuela van Stijn legt de nadruk op het teamwerk met de verpleegkundigen en verzorgenden en de relaties met de andere zorgprofessionals in de wijk. Dat ze in het wijkgericht werken steun krijgen van de ROS, blijkt uit tweede deel van dit portret uit de regio Haarlem dat op 6 juli verschijnt.

Cliënten wassen, verpleegkundige handelingen uitvoeren, indiceren, casemanagementgesprekken voeren, overleggen met de wijkagent, de ouderenadviseur van de welzijnsorganisatie of de directrice van de basisschool, stagiaires begeleiden, een praatje voor de dorpsraad houden, registreren, en dan is Manuela van Stijn sinds kort in het bezit van het certificaat als ambassadeur voor de wijkverpleegkundigen. “Mijn things-to-do lijst is nooit leeg.”

Diverse niveaus in thuiszorg hebben elkaar nodig
Manuela van Stijn werkt bij de Haarlemse zorgorganisatie Zorgbalans in een klein buurtteam, met daarin verzorgenden en verpleegkundigen van diverse niveaus. Ze steekt direct van wal. “Heel mooi, de aandacht en geld voor onze beroepsgroep, maar laten we de verzorgenden en verpleegkundigen vooral niet vergeten. Thuiszorg bestaat uit een team met daarin diverse deskundigheden die we allemaal nodig hebben. Verzorgenden zijn de ‘ogen en oren’ bij de cliënt thuis en heel goed in staat om liefdevolle zorg en aandacht te geven. We proberen vaker samen te kijken naar de onderliggende oorzaak van een probleem. Laatst hadden we een cliënt bij wie een wond bleef bloeden. We kwamen erachter dat antistollingsmiddelen de wond lieten bloeden. We hebben toen een andere interventie ingezet, waardoor minder zorg nodig was en de cliënt goed werd geholpen. Door zo’n voorval met elkaar te bespreken, leren we van elkaar en kunnen we het een volgende keer voorkomen.”

Waar kunnen wij u ondersteunen?
De boodschap van Manuela van Stijn is: we hebben elkaar nodig, zeker nu mensen langer thuis blijven wonen en complexere zorg nodig hebben. “De uitdaging is om steeds te kijken wat bij elke individuele cliënt nodig is. Welke medewerker kan het best worden ingezet? Het gaat erom dat we dat gezamenlijk goed afstemmen en onze keuzen kunnen onderbouwen. We moeten zorgen dat de teams over de juiste deskundigheid blijven beschikken om de complexiteit in de maatschappij aan te kunnen.” Volgens Manuela krijgen wijkverpleegkundigen langzamerhand een andere positie. “We mogen weer indiceren, zo begon het. We zijn gaan werken in kleine teams. Het beleid is gericht op mensen zo lang mogelijk zelfstandig thuis te laten wonen. We vragen: waar kunnen we u bij ondersteunen, en niet: wat kunnen we voor u doen?. Hierbij hebben we behoefte aan de intervisie die we nu krijgen via de regionale ondersteuningsorganisatie ZONH.”

Van zorgen voor naar zorgen dat
Ook voor verzorgenden is de omschakeling van ‘zorgen voor naar zorgen dat’ lastig, zegt Manuela. “Velen vinden het fijn om zorg te verlenen, terwijl de teams ook op zelfredzaamheid gericht moeten zijn. Dat moeten we aan de cliënt kunnen overdragen en daarin moeten we zelf afwegingen maken. Een cliënt in een palliatieve fase zelfredzaam maken, is natuurlijk niet de juiste zorg voor die cliënt.” Contact onderling maar ook met de andere professionals in de wijk is heel belangrijk. “Niet alleen in de zorg, maar ook met de wijkagent, de ouderenadviseur van de welzijnsorganisatie die vraagt of ik eens langs kan gaan bij een kwetsbare oudere. Het is steeds zoeken naar een balans tussen al deze taken. De werkdruk en de administratieve last zijn hoog. We hebben een spilfunctie, we worden weer gezien als de vroegere wijkzuster op de fiets.”

Sleutelfiguren in de wijk kloppen aan
Manuela van Stijn legt steeds vaker de verbinding met sleutelfiguren in de wijk. Die weten haar trouwens ook te vinden. “Ik sprak laatst de directrice van de basisschool. Zij had mijn nummer gegeven aan een vluchtelinge die vrijwilligerswerk wilde gaan doen. De eigenaar van de buurtsuper die een signalerende functie heeft, wilde mij spreken.” Zo ziet Manuela mooie dingen ontstaan die de samenredzaamheid bevorderen. “Bijvoorbeeld kinderen die voorlezen aan ouderen en die ouderen gaan op hun beurt naar de musical van de kinderen.”
Heel goed allemaal, zichtbaar zijn in de wijk, maar hoe zit dat financieel? “Zo’n gesprek met de directrice kan ik niet klokken, terwijl ik wel mijn productienorm moet halen. Ik ben het eens met het streven om zelfredzaamheid te bevorderen. Maar wanneer je dit invoert, kan je productie dalen. Dit is de spagaat waarin we zitten. We zouden eerder beloond moeten worden voor het zelfredzamer maken van mensen.”

Ze weet wat er gaande is
Samen delen is samen krachtig zijn, zegt Dorien Hulsebosch, directeur van de basisschool De Paradijsvogel. Ze maakte kennis met Manuela op een avond over de vitaliteit van de dorpskern Vogelenzang. “Het viel me toen al op dat ze staat voor de ouderen, ze weet wat er speelt in de wijk.” In De Paradijsvogel doen jong en oud veel activiteiten samen: lezen, taarten bakken en kaarten maken. Het gaat om het voorkomen van eenzaamheid bij ouderen, om onderlinge verbinding tot stand te brengen. De ouderen kunnen er ook een boek komen halen. “We tonen onze maatschappelijke betrokkenheid en bundelen onze krachten. De meerwaarde is voor mij dat we zo op elkaar letten en voor elkaar zorgen, je bent niet meer alleen bezig.” Via wijkverpleegkundige Manuela van Stijn wordt ook dit initiatief breder uitgedragen.

Corina de Feijter

Teamopbouw in de wijk – In een serie over wijkverpleegkundige zorg komen de actuele vragen aan bod. Het zijn interviews met wijkverpleegkundigen over hun positie in de wijk en de eerste lijn, de toegenomen samenwerking met andere zorgprofessionals en de steun die ze daarbij kunnen krijgen van ROS’en. Het creëren van die positie hangt samen met de bekostiging van de wijkverpleging sinds januari 2015 vanuit de Zorgverzekeringswet, waardoor de wijkverpleegkundigen ook nieuwe taken hebben gekregen. ZonMw, die deze serie mogelijk maakt via het programma Zichtbare schakel, ondersteunt deze herpositionering in de wijk.
Deel 1 twee interviews met wijkverpleegkundige en ambassadeur Manuela van Stijn en ZONH-adviseur Monique de Wit.
Deel 2 interview over ouderenzorg in de Haarlemmermeer met wijkverpleegkundige Ilja van Dam en Reos-adviseur Monica van Papendrecht.
Deel 3 regionaal platform in de Achterhoek, met wijkverpleegkundige Marieke Reijers en Caransscoop-adviseur Wilma Nijenhuis.
Deel 4 interview met wijkverpleegkundige Marianne Harmsen en Progez-adviseur Anniek Appelman over zorg voor eenzame ouderen in Noord-Oost Veluwe.
Deel 5 regio van Nijmegen, met wijkverpleegkundige Ellen Harleman en Robuust-adviseur Jacqueline Philipsen.
Deel 6 intervisie en de start van een regionaal platform in de kop van Noord-Holland, met wijkverpleegkundige Laura Hollenberg en ZONH-adviseur Will Molenaar.
Deel 7 platform wijkverpleegkundigen Amsterdam met wijkverpleegkundige Annamarie Valkema en 1ste Lijn Amsterdam-adviseur Wim Klein Nagelvoort.

(Fotografie: Guus Pauka)

Volg ons