Nieuw pamflet Het Roer Moet Om: Zorg voor samenhang

Posted on 14-06-2019 in Actueel, Huisartsenzorg, Nieuws, ROS

Maak samenhang door samenwerking het leidende principe in de zorg, voor én met de patiënt. Deze dringende oproep aan de politiek, zorgverzekeraars en zorgverleners staat in het pamflet Zorg voor Samenhang dat de actiegroep Het Roer Moet Om heeft gepresenteerd. Niet de opdracht om te concurreren moet leidend zijn, maar samenwerking. Huisartsen worden opgeroepen het pamflet te ondertekenen. In een reactie tegenover De Eerstelijns zegt minister Bruins (Medische Zorg): “Het is een oproep die ik alleen maar kan ondersteunen. Ik lees het pamflet als een appel op de overheid om hierin een actieve rol te nemen en dat is ook precies wat wij als ministerie doen met onze hoofdlijnenakkoorden met de veldpartijen.”

Het pamflet is ook weer een pleidooi voor minder bureaucratie en productiedwang. Maar de praktijk wijst uit dat de bureaucratie nauwelijks uit te roeien is.

‘Als huisarts ben ik een betrouwbaar anker en kompas in een complexe zorgwereld. Patiënten raken daarin zelf al gauw de weg kwijt. Wie echt kwetsbaar is, valt steeds vaker tussen de wal en het schip, zeker in de regio. Zonder verandering ziet de toekomst van de zorg voor de patiënt er somber uit. De tijd dringt! Als huisarts heb ik de overtuiging dat het anders moet en kan.
Alles zou er in ons zorgsysteem op gericht moeten zijn om samenwerking te versterken. In plaats daarvan staan we los van elkaar op smeltende ijsschotsen. Tijd, geld en kwaliteit lekken in rap tempo weg. Niet de opdracht tot concurrentie, maar de wil tot samenwerking moet leidend zijn’, aldus het pamflet.

Bruins: “Er valt wat te kiezen”
Bruins verklaart het op dit punt – te veel gericht op concurrentie – niet eens te zijn met de opstellers van het pamflet. “Ik ben blij dat er wat te kiezen valt in de zorg en dat wil ik graag bewaren en bewaken. Bedenk hierbij dat in dit stelsel in de samenwerking veel meer kan dan partijen nogal eens geneigd zijn om te denken. Ik ben dan ook blij dat de Autoriteit Consument en Markt nu een leidraad opstelt die hierover meer duidelijkheid biedt.”

Hardnekkige bureaucratie
Voor een deel is het de huisartsen gelukt onnodige bureaucratie af te schaffen, verklaart huisarts Toosje Valkenburg en een van de leden van het actiecomité Het Roer Moet Om tegenover Zorgvisie. Maar het bureaucratisch monster is hardnekkig. Huisartsen verstrekken bijvoorbeeld voor wettelijk bepaalde voorbehouden handelingen dagelijks uitvoeringsverzoeken aan wijkverpleegkundigen en verpleegkundigen in verzorgingshuizen. Maar ook voor handelingen die door instellingen als risicovol worden beschouwd, en dat is volgens Valkenburg onnodig. Na schrapsessies in de afgelopen jaren is hier het mes in gezet, maar anno 2019 is deze praktijk weer terug. “Die behoefte aan zekerheid gekoppeld aan het onvermogen deregulering goed te implementeren, maakt dat bureaucratie vrijwel onuitroeibaar is.”
Ontregel de zorg noemt Valkenburg een goed initiatief, maar de snelheid is er uit.

Herpak politiek mandaat
Het actiecomité roept politici, zorgverzekeraars en zorgverleners op om de blokkades en financiële schotten die samenwerking frustreren en bureaucratiseren te herkennen. En de leegloop van zorgprofessionals te stoppen door meer erkenning van en vertrouwen in de kwaliteit van hun werk. Alleen zo kan adequate zorg beschikbaar en betaalbaar blijven. Tot slot pleiten ze voor het herpakken van het politiek mandaat. Zorg is gebaat bij een duurzame herinrichting en pijnlijke keuzes. Dat is het mandaat en de verantwoordelijkheid van de politiek.

Regie en een plan
Volgens het actiecomité is er in Nederland regie nodig om tot een werkbare samenhang in de zorg te komen. ‘Decennia van concurrentie- en productiegericht denken hebben de noodzaak van samenwerking weggedrukt. Om die terug te krijgen is een plan nodig. Een plan van de minister van VWS en de Tweede Kamer hoe die samenwerking in de zorg in Nederland weer centraal te stellen, in een evenwichtig netwerk samen met ziekenhuizen, spoedposten, verpleeghuizen en thuiszorg. Erken de groeiende schaarste, en neem passende maatregelen die de zorg voor kwetsbare patiënten en regio’s verbetert’, aldus het pamflet.
Zorgverzekeraars past een ondersteunende rol in financiering en ideeën. ‘Luister en bespreek zonder te dicteren.’

Ook de zorgverleners worden aangesproken: ‘denk en beslis mee, over samenhangende oplossingen die in de eigen regio gaan werken. Laten we niet afwachten, maar elkaar aanspreken en de ongemakkelijkheid niet schuwen.’

De opstellers van het pamflet stellen echter dat het huidige stelsel teveel gericht is op concurrentie. ‘Dat geloof ik helemaal niet’, zegt Bruins. ‘Ik ben blij dat er wat te kiezen valt in de zorg en dat wil ik graag bewaren en bewaken. Bedenk hierbij dat in dit stelsel in de samenwerking veel meer kan dan partijen nogal eens geneigd zijn om te denken. Ik ben dan ook blij dat de Autoriteit Consument en Markt nu een leidraad opstelt die hierover meer duidelijkheid biedt.’

(Foto: Shutterstock)

Volg ons