Moet oncologische nazorg wel naar de eerste lijn?

Moet oncologische nazorg wel naar de eerste lijn?

Datum: 5 september 2016

chemokuur_zorgenzCOLUMN GERDA VAN BEEK – Eerstelijns zorgverleners kunnen een grotere rol spelen bij nazorg van oncologie. Dat was de uitkomst van een onderzoek van het NIVEL. Als actief twitteraar vermeldde ik dit in een tweet. Tot mijn verrassing kwamen daar zeer veel reacties op. Vooral van mensen met kanker, ervaringsdeskundigen, die fel tegen het idee zijn dat de huisarts de nazorg van kanker uitvoert. De tweets bevatten de nadrukkelijke boodschap: laat de oncologische nazorg bij de specialist.

Mijn tweet was opgesteld als mededeling: dit rapport is verschenen, met deze conclusie. Zoals zoveel rapporten in de zorg. De vele, vaak emotionele, reacties deden mij echter stilstaan bij het onderwerp. Kanker. Een gevreesde, ingrijpende ziekte die je hele leven op z’n kop zet, met een onzekere uitkomst. O ja, het overlijdenspercentage is de afgelopen jaren sterk afgenomen, maar er is desondanks meestal geen garantie op genezing. Het behandeltraject is vaak zwaar, met operaties, bestralingen, chemokuren, intense vermoeidheid, noem maar op. Als je dat allemaal hebt doorstaan, volgen de nacontroles. Met steeds opnieuw die onzekerheid: heeft de ziekte niet opnieuw toegeslagen?

Het is dan eigenlijk bijna vanzelfsprekend dat de patiënt wil dat de specialist de nazorg doet. De vertrouwde behandelaar met verstand van die specifieke vorm van kanker. Overigens: uit het rapport blijkt dat de specialisten ook een voorkeur hebben voor oncologische nazorg in de tweede lijn. Zij zien het gebrek aan kennis en ervaring bij de huisartsen als grootste knelpunt.

Waarom dan toch het idee om nazorg door de huisarts te laten doen? ‘Dure complexe zorg wordt geconcentreerd, minder complexe zorg moet dichterbij de patiënt worden georganiseerd en daarbij krijgen huisartsen een sleutelrol’. Zo verwoordt het rapport het landelijk beleid. Echter: dat geeft nog geen antwoord op de vraag: valt nazorg van kanker onder ‘minder complexe’ zorg? In ieder geval is voldoende kennis en ervaring een absolute voorwaarde. Dat vereist stevige nascholing voor huisartsen, poh’s en wijkverpleegkundigen plus de inzet van een oncologieverpleegkundige in de eerste lijn. En is het noodzakelijk om de nazorg dichtbij de patiënt uit te voeren? Het behandeltraject vindt bijna altijd plaats in het ziekenhuis. Zal de patiënt daarna de afstand ineens bezwaarlijk vinden? Nee, integendeel, zo blijkt uit de reacties.

Gaat het dan om de gelden? De nazorg in de goedkopere eerste lijn in plaats van in de duurdere tweede lijn? Uitvoering van de oncologische nazorg in de eerste lijn vereist personele uitbreiding met een bijbehorende financiële compensatie, aldus het rapport. Als dat het geval is, kan die nazorg dan niet beter worden uitgevoerd door de betreffende specialist, dé deskundige op dat gebied? Passend bij dat andere uitgangspunt: ‘generalistisch als het kan, specialistisch als het moet’.

Zie het NIVEL-rapport: Naar een toekomstbestendige nazorg bij kanker: is er ruimte voor een grotere rol van de eerste lijn?
Zie ook het White paper van Raedelijn: Oncologische zorg in de eerste lijn.

(Foto: Cleo Miu/Shutterstock)

 

Gerelateerde berichten

Author: Zorgenz

Share This Post On

Submit a Comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *