Medisch-ethische agenda voor de komende jaren

Posted on 09-07-2018 in Actueel, Nieuws, Overig

De nota laat zien hoe het kabinet omgaat met keuzes ten aanzien van medisch-ethische vraagstukken. Minister De Jonge (VWS): “In de samenleving bestaan op medisch-ethisch gebied veel verschillende opvattingen. Het maken van keuzes over deze vraagstukken is daarom niet eenvoudig, maar we moeten het gesprek daarover niet uit de weg gaan. Daar zijn deze onderwerpen te belangrijk voor. Ze raken de kern van wie we zijn en waar we voor staan. Daarom is het goed dat we nu een agenda hebben waarmee we aan de slag kunnen.”

Vraagstukken rond het begin van het leven
In de nota wordt stilgestaan bij medisch-ethische vraagstukken rondom het begin van het leven. Het kabinet wil het aantal herhaalde zwangerschapsafbrekingen terugdringen en gaat daarom met huisartsen en abortusartsen in gesprek over de nazorg na een abortus. Ook wordt gekeken hoe de plaatsing van duurzame anticonceptie (zoals het spiraaltje) in abortusklinieken kan worden vergoed. Daarnaast krijgt ZonMW de opdracht om de Wet afbreking zwangerschap te evalueren.

Medisch-wetenschappelijk onderzoek en technologie
Medisch-wetenschappelijk onderzoek en technologieontwikkeling dienen een belangrijk doel, bijvoorbeeld voor nieuwe behandelmogelijkheden. Eind 2019 wil het kabinet tot besluitvorming komen over het reguleren van het gebruik van zogenaamde mens-diercombinaties, namelijk cybriden en iPS-chimaeren, in wetenschappelijk onderzoek. Daarvoor is eerst aanvullend advies nodig van de Gezondheidsraad en de Raad van State over de medisch-wetenschappelijke noodzaak, de mogelijkheid van alternatieven en ethische en juridische aspecten.

De komende periode wordt een wijzigingsvoorstel voor de Embryowet gereed gemaakt. Daarmee worden de voorwaarden voor geslachtskeuze verruimd bij het risico op een aantal ernstige erfelijke aandoeningen. Wat betreft de vraag of geslachtskeuze mogelijk moet zijn om dragerschap van een ernstige geslachtsgebonden erfelijke aandoening te voorkomen, wordt eerst een nadere ethische analyse gemaakt.

Het verruimen van onderzoek met embryo’s vraagt om een bredere maatschappelijke discussie. Het kabinet wil die discussie op gang brengen. In eerste instantie gaat het om het speciaal voor onderzoek kweken van embryo’s en het aanpassen van het DNA van embryo’s (kiembaanmodificatie).

Vraagstukken rond het einde van het leven
De laatste levensfase kenmerkt zich door vragen omtrent de kwaliteit van leven, goede zorg, de inrichting van de laatste levensfase en het sterven. In de Nota Medische Ethiek reageert het kabinet op de derde evaluatie van de euthanasiewet. Het kabinet wil het gesprek over het levenseinde stimuleren en de beschikbare informatie daarover beter onder de aandacht brengen. Dat gebeurt met een communicatieaanpak over  palliatieve zorg en de website van de Rijksoverheid krijgt een informatiepunt over euthanasie en levenseindevraagstukken. Via zorgverleners komt informatiemateriaal eenvoudig toegankelijk. Met zorgverleners wordt overlegd over verbetering van de informatie over euthanasie en de reikwijdte van de euthanasiewetgeving voor henzelf en hun cliënten. Alle huisartsen krijgen een exemplaar van EuthanasieCode van de Regionale Toetsingscommissies Euthanasie. En er wordt een onderzoek gestart naar de oorzaken van het stijgend aantal euthanasiegevallen.

Ten aanzien van het onderwerp voltooid leven komt er via ZonMw een onderzoek naar de omvang en omstandigheden van de groep mensen voor wie de interpretatie en toepassing van de bestaande euthanasiewetgeving onvoldoende soelaas biedt in de ogen van betrokkenen. Dit onderzoek is  eind 2019 afgerond.

(Illustratie: Shutterstock)

Volg ons