Leidraad voor preventieakkoorden

Posted on 21-11-2019 in Actueel, Nieuws, Sociaal domein

Steeds meer gemeenten maken werk van een lokaal preventieakkoord. Om hen te ondersteunen heeft de VNG een richtinggevende leidraad geschreven: Samen werk maken van preventie. De hoofdstukken behandelen in chronologische volgorde de stappen op weg naar een lokaal of regionaal preventieakkoord.

De publicatie biedt gemeenten in verschillende procesfases ondersteuning: vanaf de eerste aanleiding voor een lokaal preventieakkoord tot de ondertekening en borging ervan. Een preventieakkoord is bij voorkeur geen doel of eindpunt. Het zet een beweging in gang die continu aan evaluatie en bijstelling onderhevig is.
Idealiter wordt een preventieakkoord samen door verschillende partijen gesloten. Gemeenten kunnen daarin het initiatief nemen en verschillende partijen uitnodigen om aan te sluiten. Bijvoorbeeld: sportverenigingen, scholen, bedrijven en zorgorganisaties. Welke partijen aansluiten is mede afhankelijk van de lokale behoeften op het gebied van gezondheidsbevordering.

Lokaal is leidend
Lokale preventieakkoorden worden geïnspireerd door het Nationaal Preventieakkoord, maar spitsen zich toe op de lokale of regionale situatie. Gemeenten en hun partners hoeven het wiel daarvoor niet opnieuw uit te vinden, zij doen dikwijls al veel op het gebied van preventie. Lokale preventieakkoorden kunnen die plannen en activiteiten verstevigen.
Roken, overgewicht en problematisch alcoholgebruik zijn belangrijke, maar zeker niet de enige thema’s voor een lokaal preventieakkoord. Deze gezondheidsproblemen staan vaak niet op zich en zijn vaak onderdeel van een opeenstapeling van problemen. Aanleidingen om preventieakkoorden te sluiten op lokaal niveau zijn daarmee uiteenlopend. Ze kunnen per gemeente verschillen. Daarbij valt onder meer te denken aan werkloosheid, schulden, armoede, problemen omtrent huisvesting, eenzaamheid of klachten van psychologische aard.
Voor de uitvoering van hun kerntaken werken gemeenten en maatschappelijke organisaties al sinds jaar en dag samen aan deze thema’s. Bestaande initiatieven, samenwerkingsverbanden en beleidsplannen vormen het fundament van een lokaal preventieakkoord.

Voordelen lokaal preventieakkoord
Er is een aantal voordelen van het sluiten van een lokaal preventieakkoord. Zo komen er niet-vrijblijvende afspraken tussen lokale overheid en verschillende maatschappelijke partners om de grootste lokale problematiek aangaande gezondheid het hoofd te bieden. Preventie is niet nieuw. Er gebeurt vaak al veel op het gebied van preventie. Een preventieakkoord kan werken als ‘vliegwiel’ om bestaande projecten te versterken.
Zowel voor maatschappelijke partijen als voor lokale overheden is het een uitgelezen kans om verschillende vakgebieden en beleidsterreinen samen te laten werken. Niet alleen aan het verbeteren van de gezondheid van inwoners, maar ook aan het verkleinen van gezondheidsverschillen tussen groepen inwoners Een lokaal preventieakkoord kan commitment en duurzaamheid creëren rondom preventie. Het kan ervoor zorgen dat preventie en gezondheidsbeleid weinig tot geen hinder ondervinden van economische trends en bestuurlijke ontwikkelingen binnen een gemeente of regio.

(Foto: Shutterstock)

Volg ons