Iedereen met meervoudige problematiek een Zorgleefplan

Posted on 10-10-2017 in Actueel, Bedrijfsvoering, Nieuws

Er zijn veel mensen die meerdere zorg- en ondersteuningsvragen tegelijk hebben. En juist de mensen die kampen met een stapeling van zorgvragen verdwalen vaak in de zorg. De organisatie van zorg is daar nu eenmaal niet op ingericht. Patiënten en cliënten moeten zelf het heft in handen kunnen nemen. De Raad voor Volksgezondheid en Samenleving pleit daarom voor een digitaal persoonlijk zorgleefplan, met de cliënt als eigenaar daarvan.

Zo’n plan bevat alle afspraken die de verschillende zorgverleners met de cliënt maken en de follow-up daarvan. De cliënt is eigenaar van het plan en heeft volledige zeggenschap. Zorgverleners werken verplicht mee. Het persoonlijk zorgleefplan moet passen bij wat mensen willen en kunnen. Iedereen is immers verschillend en iemands situatie kan plotseling veranderen. Degenen die niet goed overweg kunnen met het zorgleefplan moeten een naaste kunnen machtigen om namens hem te handelen. Als dat niet lukt moeten zij een beroep kunnen doen op een regiebehandelaar. Dit voorstel staat centraal in het RVS-advies “Heft in eigen hand”.

Te veel een  monodisciplinair uitgangspunt
Er zijn veel mensen met ingewikkelde zorgbehoeften. De RVS noemt als voorbeeld ouderen met meerdere aandoeningen, jongeren met schulden en psychische klachten en mensen met verschillende chronische ziekten. Zij hebben veel moeite om hun leven te leven. Het kunnen omgaan met ingewikkelde vragen en zorgbehoeften zou daarom de norm moeten zijn en de basis voor goede zorg. Nu is het precies andersom, stelt de RVS. De organisatie en financiering gaan vaak uit van enkelvoudige problemen met één zorgaanbieder. Dat geldt ook voor veel wetgeving in de zorg en het sociale domein. Het maakt een passend antwoord voor individuele cliënten extra ingewikkeld.

Netwerken van zorg- en hulpverleners
In haar advies kiest de RVS als uitgangspunt de netwerken van zorg- en hulpverleners rond personen. Die bestaan uit professionals in het zorg- en in het sociale domein, maar ook uit vrijwilligers, mantelzorgers, buren en andere direct betrokkenen. Die netwerken veranderen door de tijd, zijn meer of minder hecht en laten zich niet vangen in strakke structuren. De opdracht is dan ook om het heft in eigen hand te nemen. Dat geldt in de eerste plaats voor de cliënten en patiënten zelf. Als zij dat niet kunnen of willen, is ondersteuning geboden.

Delen in plaats van verdelen van verantwoordelijkheden

Het radicaal redeneren en handelen vanuit de netwerken rond personen is makkelijker gezegd dan gedaan, erkent de RVS. Het vraagt vooral om actief ‘grenzenwerk’, zoals leren omgaan met verschillende professionals, investeren in afstemming tussen formele en informele zorg en delen in plaats van verdelen van verantwoordelijkheden.

Patiënt / cliënt in the lead
De RVS benadrukt in het rapport dat er ingrijpende veranderingen nodig zijn om deze groeiende groep patiënten en cliënten zorg en hulp te bieden die bij hen past. De richting die volgens de RVS onvermijdelijk en noodzakelijk is, is: zorg in netwerken met de patiënt of cliënt in ‘the lead’. Met (in)formele zorgverleners die voorbij hun eigen beroeps- en organisatiegrenzen kunnen werken met wettelijke kaders en financieringsarrangementen die deze vormen van zorg en hulp ondersteunen. Professionals moeten de ruimte krijgen om voorbij de grenzen van de eigen discipline en organisatie te kijken, stelt de RVS. Dat vraagt om delen in plaats van verdelen van verantwoordelijkheden.

In het rapport RVS staan een aantal aanbevelingen. Sommige voor de lange termijn, andere kunnen snel worden ingevoerd.

(Illustratie: voorzijde rapport)

Volg ons