Grootste ergernis onder wijkverpleegkundigen is ‘5-minutenregistratie’
Datum: 1 februari 2018Verpleegkundigen in de ouderenzorg en ziekenhuizen zijn ruim 30 procent van hun (werk)tijd kwijt aan registratie. Wijkverpleegkundigen hebben het meeste last van regeldruk, blijkt uit een enquête van beroepsorganisatie V&VN onder bijna 4.000 verpleegkundigen en verzorgenden. Zij hebben vooral gereageerd. Bovenaan hun top zes van ergernissen staat de ‘5-minutenregistratie’. Dat meldt Zorgvisie die deze enquête, die nog niet openbaar is, in handen heeft gekregen.
De beroepsorganisatie heeft de meldactie georganiseerd op de ‘Actiedag wijkverpleging: meer zorg, minder papier’ op 20 november 2017. Onderzoekers van de VU hebben de enquête geanalyseerd.
Registratie in eigen tijd doen
Van de respondenten geeft 39 procent aan dat ze meer dan 30 procent van hun (werk)tijd kwijt zijn aan registratie. Lang niet alle tijd die ze aan registratie besteden, beschouwen verpleegkundigen en verzorgenden als nuttig. Gemiddeld geeft bijna 25 procent van hen aan dat 10 procent van alle tijd die ze besteden aan registratie nuttig is voor patiënten. V&VN spreekt met opzet over (werk)tijd, omdat een groot aantal verpleegkundigen aangeeft de registratie en administratie in eigen tijd te doen.
Top zes van ergernissen
Opvallend is dat het grootste aantal respondenten werkzaam is in de wijkverpleging: 35 procent van het totaal. Bovenaan in hun top zes van ergernissen staat de zogeheten ‘5-minutenregistratie’. Veel wijkverpleegkundigen zijn verplicht om al hun activiteiten op 5 minuten nauwkeurig te verantwoorden. Dat geldt zowel voor de zorg die ze verlenen als voor overleggen die ze voeren.
Op nummer twee staat het dubbel registreren van dezelfde informatie in verschillende documenten of systemen. De derde ergernis is de noodzaak om continu de indicatie voor zorg aan te passen, ook bij minimale veranderingen in de zorgverlening. Het dagelijks afvinken van de geleverde basiszorg staat op nummer vier. Vragen om de handtekening van cliënten bij iedere wijziging in de zorgvraag is het vijfde punt. Als laatste noemen de wijkverpleegkundigen de halfjaarlijkse evaluaties van zorg die standaard gedaan moeten worden.
Reactie minister De Jonge
‘De 5-minutenregistratie in de wijkverpleging lijkt wel onuitroeibaar’, heeft minister De Jonge gezegd. Het is niet verplicht, niemand wil het maar toch bestaat het. Het uitbannen ervan zal een kwestie van lange adem zijn. De 5-minutenregistratie vormt een cruciaal onderdeel van de bedrijfsvoering van thuiszorgaanbieders. Op basis van de tijdregistratie kunnen zij declareren bij zorgverzekeraars. Met die inkomsten betalen ze de salarissen van hun verpleegkundigen en verzorgenden. De tijdregistratie is ook essentieel in de verantwoording aan externe stakeholders om aan te tonen dat de geleverde zorg rechtmatig is verleend. Voor bestuurders van thuiszorgaanbieders, zorgverzekeraars, toezichthouders en accountants is de tijdregistratie erg handig. Daar willen ze eigenlijk helemaal niet vanaf.
De minister roept op om onzinnige regels te schrappen en daar dan ook echt mee te kappen. Dat zou elke organisatie of instelling in de zorg volgens hem moeten doen. Hij erkent dat het stoppen met de tijdsregistratie niet van de ene dag op de andere kan. Daarvoor is een ander bekostigingssysteem nodig.
Ook de Nza laat weten dat de 5-minutenregistratie niet verplicht is.
Op gespannen voet met professionele autonomie wijkverpleegkundige
Het hele systeem van registreren en verantwoorden staat op gespannen voet met de professionele autonomie van wijkverpleegkundigen, vindt Marjolein Zilverentant, voorzitter van de vakgroep Wijkverpleegkundigen bij V&VN. Tegen Zorgvisie zegt ze: ‘We moeten alles verantwoorden, ook elk telefoongesprek met de huisartsen of overleg met collega’s. Het hele systeem is gebouwd op wantrouwen. Steeds maar weer die handtekening zetten. Elk halfjaar moeten we zinloze risico-inventarisaties doen naar het risico op ondervoeding, vallen, medicatie en de arbo-check. Die controles zijn niet bij alle cliënten nodig of zinvol. De werkgever wil dat je kwartaalrapportages op orde zijn. Wij zijn geen boekhouders. Als we “nee” moeten zeggen tegen patiënten die thuis willen sterven en prioriteit geven aan deze registratiegekte, dan klopt er iets niet. Ik vind het prima om me te verantwoorden over wat ik doe. Maar dan wil ik me verantwoorden op het effect van behandelen. Leidt dat tot gezondheidswinst? Niet op de minuut af hoeveel zorg ik lever.’
V&VN heeft de resultaten van de enquête ingebracht bij de schrapsessies van diverse beroepsgroepen onder de paraplu van artsenorganisatie VvAA die deze week zijn begonnen.
(Foto: Shutterstock)