Geen uitzondering in Mededingingswet voor eerste lijn

Geen uitzondering in Mededingingswet voor eerste lijn

Datum: 4 oktober 2016

mededingingswet_zorgenzIn een brief aan de Tweede Kamer over de Mededingingswet schrijft minister Edith Schippers (VWS) dat er voor zorg in de eerste lijn geen uitzonderingen op de mededingingsregels moeten komen. Oplossingen moeten gevonden in het bevorderen van onderling vertrouwen.

Het onderzoek of uitzonderingen mogelijk zijn voor de eerstelijnszorg, uitgevoerd als gevolg van een motie in de Tweede Kamer van de SP en de CU, is verricht door het bureau SEO door middel van deskresearch, interviews, enquêtes en een rondetafelbijeenkomst. In de eerstelijnszorg vindt veelvuldig samenwerking plaats. De meeste vormen zijn toegestaan: als het gaat om verbetering van de kwaliteit, als de partijen geen concurrenten van elkaar zijn of indien de partijen beperkt in omvang zijn (vanwege de bagatelbepaling in de Mededingingswet). Daarnaast zijn afspraken die op gespannen voet met de Mededingingswet staan, toch zijn toegestaan indien de concurrentie niet merkbaar wordt beperkt.

Beoordelingsvrijheid
Het komt vrijwel niet voor dat samenwerkingsinitiatieven voor betere kwaliteit niet tot stand komen vanwege onzekerheid over de Mededingingswet. Dit risico speelt volgens SEO bij grotere samenwerkingsverbanden, daar is niet altijd duidelijk in hoeverre afspraken over de kosten zijn toegestaan. De recente publicatie ‘Uitgangspunten toezicht ACM op zorgaanbieders in de eerste lijn’ kan onzekerheid bij de eerstelijns zorgaanbieder wegnemen. SEO stelt dat een nadere definitie van kwaliteit van zorg zinvol is, geconcretiseerd in wet- en regelgeving. Zo kan de ACM dit beter meewegen en wordt samenwerking mogelijk minder snel beoordeeld als mededingingsbeperkend. Daarbij houdt de ACM altijd een zekere beoordelingsvrijheid.

Alternatieven ontraden
Alternatieven, zoals het verruimen van de bagatelbepaling of de eerstelijnszorg niet onder de Mededingingswet laten vallen, ontraadt SEO. Het eerste vergroot de machtspositie van zorgaanbieders, wat kan leiden tot hogere prijzen, minder keuzevrijheid of lagere kwaliteit. Het tweede is niet verenigbaar is met het Europees recht. Wel kan in het kader van de Mededingingswet een groepsvrijstelling voor specifieke gedragingen of overeenkomsten worden overwogen, als de nieuwe uitgangspunten van de ACM de onzekerheid bij zorgaanbieders onvoldoende wegneemt.

Beleidsadvies Schippers
Schippers constateert op basis van het onderzoek dat de Mededingingswet veel ruimte biedt voor samenwerking. Zij noemt dit een belangrijke conclusie, want dat is essentieel om goede zorg te kunnen organiseren. Daarnaast is van groot belang dat patiënten zelf te kunnen kiezen voor een zorgaanbieder. De Mededingingswet biedt daartoe waarborgen en voorkomt bijvoorbeeld dat partijen patiënten verdelen of hogere prijzen afspreken. Zij ziet geen aanleiding om aanvullende uitzonderingen op de Mededingingswet voor de eerstelijnszorg uit te werken.

Belangen patiënten en verzekerden
Schippers heeft de ACM verzocht zoveel mogelijk duidelijkheid te verschaffen over haar toezichtpraktijk. Met de nieuwe uitgangspunten voor de eerstelijnszorg stelt de ACM de belangen van patiënten en verzekerden centraal. ACM waarschuwt als partijen een samenwerking aangaan die deze belangen dreigen te schaden, voordat een sanctie wordt opgelegd.

Onderling vertrouwen
Oplossingsrichtingen moeten volgens Schippers worden gezocht in het bevorderen van onderling vertrouwen. Ze acht het essentieel dat zorgverzekeraars en zorgaanbieders zich inspannen om onderlinge communicatie en wederzijds vertrouwen te bevorderen. Ze vindt het daarom goed om te zien dat partijen naar aanleiding van het traject ‘Het Roer Gaat Om’ met elkaar in gesprek blijven om zo de verstandhouding en het contracteringsproces verder te bevorderen.

Zie kamerbrief en het rapport ‘De mededingingswet in de eerstelijnszorg’.

(Foto: Jiri Hera/Shutterstock)

 

Gerelateerde berichten

Author: Zorgenz

Share This Post On

Submit a Comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *