Eerstelijns diagnostiek moet naadloos aansluiten bij huisarts

Posted on 18-03-2015 in Bedrijfsvoering, Nieuws, ROS, Substitutie

INVITATIONAL RAEDELIJN – Te midden van de krantenkoppen dat de eerstelijns diagnostiek te duur zou zijn en een ingezonden brief hierover in de Volkskrant van InEen en SAN, heeft Raedelijn een invitational over dit onderwerp georganiseerd. Centraal staat de vraag: hoe geven we samen vorm aan goede, betaalbare diagnostiek dicht bij de patiënt?

Om na te gaan hoe de situatie in Midden-Nederland daadwerkelijk is, heeft Raedelijn de regionale stakeholders bij elkaar gebracht: van klinische chemici en managers uit ziekenhuizen en eerstelijns diagnostische centra, tot huisartsen en bestuurders uit de eerste lijn. Met instemming van Raedelijn neemt Zorgenz het verslag van de invitational integraal over.

Verkenning door Raedelijn-adviseurs
Optimale eerstelijns diagnostiek kan een belangrijke bijdrage leveren aan een sterke eerste lijn en leiden tot minder onnodige en gerichte verwijzingen naar de tweede lijn. Raedelijn adviseur Femke Seesing presenteert de resultaten van de verkenning die zij samen met collega Denise Seelen uitvoerde. Zij neemt de zaal mee in knelpunten, het financieel overzicht, ontwikkelingen in Midden-Nederland en laat zien op welke vier gebieden mogelijkheden liggen voor het optimaliseren van eerstelijns diagnostiek. En wat dat vervolgens oplevert voor de patiënt, de organisatie en de kosten. Femke Seesing: “Efficiënter gebruik van de capaciteit van laboratoriumdiagnostiek en een betere gegevensoverdracht tussen organisaties levert meerwaarde op vanuit kostenperspectief.”

Duur, dubbel en onnodig
Kosten zijn een belangrijk gespreksonderwerp deze middag. Diagnostiek lijkt duur, soms dubbel en kan leiden tot onnodige verwijzingen naar de tweede lijn, dat is de heersende opinie. Zorgverzekeraars en beleidsmaker praten over het gebrek aan transparantie over de totale omvang van eerstelijns diagnostiek. Zowel de patiënt als de zorgverlener weet eigenlijk niet wat diagnostiek kost. Dagvoorzitter Henk van den Assem, voorzitter LHV Kring Midden-Nederland: “Een patiënt kiest een huisarts uit en hij of zij kiest een lab uit. Maar wat diagnostiek precies kost dat weet je als huisarts eigenlijk niet. Evenmin of een andere zorgverlener eenzelfde onderzoek al heeft aangevraagd. Het zou makkelijk zijn als er een pop-up- scherm verschijnt als dat het geval is. Het aankruisen van een aanvraagformulier heeft nu wat weg van een ‘all-you-can-eat-formulier’.”

Van de invitational heeft Raedelijn een kort en bondig verslag gemaakt. Via één click is het filmpje beschikbaar.

Onderzoek naar dubbeldiagnostiek
Maar wanneer is er sprake van dubbeldiagnostiek? “Een patiënt waarbij binnen maximaal zeven dagen na verwijzing naar de tweede lijn, hetzelfde labonderzoek opnieuw wordt uitgevoerd,” zegt klinisch chemicus Douwe van Loon van St. Antonius Ziekenhuis. In samenwerking met Saltro voerde het ziekenhuis een onderzoek uit naar dubbeldiagnostiek. “De omvang van dubbeldiagnostiek blijkt in tegenstelling tot de conclusie van verschillende rapporten, verwaarloosbaar klein te zijn. Van de 4.685 patiënten die in beide systemen voorkwamen, bleek slechts een half procent dubbel te zijn uitgevoerd,” aldus Van Loon.

Kosten labdiagnostiek
“Bestaande rapporten hebben een wankele basis en eenzijdig perspectief”, zegt Warry van Gelder, arts klinische chemie en medisch directeur van Result Laboratorium. “De zorgkosten per hoofd van de bevolking zijn weliswaar in Nederland hoog, maar slechts 1% van de totale zorgkosten gaat naar labdiagnostiek. In vergelijking met andere EU-landen scoren wij hoog op kosteneffectiviteit.” Hij schetst in een voorbeeld drie opties: géén test, een gewone en een perfecte test. De laatste optie bespaart uiteindelijk miljoenen euro’s, omdat op basis van het onderzoek een gerichte behandeling volgt. De uitdaging ligt volgens Van Gelder bij betere diagnostiek voor minder geld en daarom moeten we vooral gaan samenwerken. “Samenwerking loont, profiteer van elkaar expertise en combineer vakinhoudelijke kennis met dienstverlening op maat.”

Gezamenlijk optrekken
Esther Talboom, voorzitter Raad van Bestuur Saltro en voormalig huisarts bekijkt het onderwerp vanuit de eerste lijn. “Een huisarts ziet zo’n 30 tot 40 patiënten per dag. Eerstelijns diagnostiek moet naadloos aansluiten bij de vraag van de huisarts. Dat is één formulier voor alle vormen van diagnostiek.” Talboom pleit voor het slechten van schotten in de zorg: “De patiënt heeft daar last van en daarom moet we gezamenlijk optrekken om diagnostiek op maat te realiseren. Daarin moeten we elkaar vertrouwen en elkaar een rol gunnen.” Saltro werkt onder andere samen met de coöperatie Huisartsen Utrecht Stad (HUS) aan Eerstelijns Diagnostische Advies Centra aan laagdrempelige diagnostiek in de wijk, dichtbij en beschikbaar.

Rol Raedelijn
Eerstelijnsdiagnostiek is één van de thema’s binnen de programmalijn Eerste en Tweede lijn. Goede efficiënte betaalbare diagnostiek dicht bij de patiënt staat daarbij voorop. Raedelijn vindt het van belang om een beweging in gang te zetten om deze zorg op de juiste plek te realiseren. Wij geven graag samen met het veld vorm en inhoud hieraan en daarom brengen wij belangrijke stakeholders bij elkaar en doen wij onderzoek. Daarnaast adviseren wij eerste en tweede lijn bij zorginhoudelijke projecten waarbij eerstelijnsdiagnostiek een rol speelt, mogelijk gekoppeld aan substitutievraagstukken.

(Foto: YellowJ/Shutterstock)

Volg ons