Eerste lijn: zet in op regionale ICT-infrastructuren

Eerste lijn: zet in op regionale ICT-infrastructuren

Datum: 27 september 2017

COLUMN – ARJAN KARENS

De eerstelijnszorg is een diamant in het Nederlandse zorglandschap. Een diamant die de achterliggende jaren is opgepoetst, maar nog steeds onvoldoende kan schitteren. Dat heeft meerdere oorzaken, maar een gebrek aan investeringskracht in ICT zorgt voor een doffe plek. Misschien moet de eerstelijnszorg dat vooral zichzelf aanrekenen. In plaats van een stevige en succesvolle lobby vanuit het collectief zijn de discussies blijven hangen over het roer dat om moest. Er waren ‘potjes’ beschikbaar maar de deksels daarop bleven grotendeels dicht. Ik denk dat de LHV en InEen zich achter de oren mogen krabben. ‘Grote broer’ NVZ deed een betere job. Miljoenen werden binnengehaald waarmee ziekenhuizen investeringen konden doen om patiënten met behulp van ICT digitaal te betrekken bij hun zorg.

Inmiddels staat er weer een potje klaar. “Eerstelijnszorgverleners en organisaties, medisch specialisten, ziekenhuizen, patiëntenorganisaties, zorgverzekeraars, de NZa en het ministerie van VWS hebben namelijk voor 2018 een nieuwe aanpak ontwikkeld. Voortaan worden vooraf middelen beschikbaar gesteld voor substitutie. Het gaat om €75 miljoen. Het geld is beschikbaar wanneer zorgaanbieders een initiatief hebben waarin ziekenhuiszorg wordt verplaatst en zij hierover een afspraak hebben met een zorgverzekeraar”.

Krachtige vuist
Hopelijk maakt de eerstelijnszorg een stevige, gezamenlijke vuist om fors aanspraak te maken op dit ‘potje’. Een vuist in de vorm van goed doordachte plannen die schaalbaar zijn, bijdragen aan een sterkere eerste lijn en betere zorg voor patiënten dicht bij huis. Ik ben benieuwd waar het geld heen gegaan is als we na afloop de balans opmaken. Zonder bundeling van krachten vanuit de eerste lijn vrees ik dat het weleens zou kunnen opgaan aan zorg die vanuit het ziekenhuis rechtstreeks thuis geleverd gaat worden. Het organisatorisch vermogen van ziekenhuizen is groot en als de eerste lijn ‘te druk’ is, moet die maar worden ‘overgeslagen’ .

En daar wringt de schoen, want juist de eerste lijn – en in het bijzonder zorggroepen – kunnen de komende jaren een cruciale rol spelen in persoonsgerichte zorg dicht bij huis of thuis. Daarom is actie geboden!

Betere lobby
Ziekenhuizen zijn inmiddels begonnen met een ‘volgende’ lobby, terwijl ze druk zijn om de toegekende 105 miljoen goed te besteden. Ik zag de oproep van de NVZ dat ziekenhuizen de komende jaren flink moeten investeren in ICT om de groeiende vraag naar ziekenhuiszorg aan te kunnen. Ik lees dat “Steeds meer ziekenhuiszorg kan thuis worden verleend. Dat is niet alleen prettiger, maar ook beter voor de patiënt. Hiervoor zijn flinke investeringen nodig in nieuwe ICT-toepassingen”. Hallo eerste lijn, letten jullie even op?!

Om een en ander in perspectief te zien: een ‘doorsnee’ ziekenhuis betaalt voor de implementatie van het EPD maar zo 20 miljoen. Daarmee kan minstens 2.000 FTE aan huisartsen een flinke optimalisatieslag maken. Ook op regionale schaal betekent dat enorme stappen voorwaarts.

Blik vooruit
Genoeg gesomberd! Er zijn regio’s waar stappen worden gezet. Vanuit een krachtige eerste lijn, samen met het ziekenhuis. Ik doe een dringend pleidooi om financiering in ICT de komende jaren voor regio’s beschikbaar te stellen en dan met name in regionale ICT-infrastructuren die burgers en professionals ondersteunen in samenhangende zorg. Stop met investeren in gesloten systemen! Stop met investeren in ‘puntoplossingen’! Alleen dan ontstaan de juiste prikkels om investeringen in ICT te doen vanuit een regionaal en waardegedreven perspectief. Maar vooral vanuit het perspectief van de patiënt/burger!

 

arja_karens_zorgenzArjan Karens is General Manager at VitalHealth Software. Hij is nauw betrokken bij de ontwikkelingen om van ketenzorg de stap de maken naar Integrale Regiozorg. Kern daarbij is het faciliteren van communicatie voor Regio, Wijk en Praktijk met het VitalHealth Regionaal eHealth Platform, als regionale nutsvoorziening voor uitwisseling van informatie tussen eerste lijn, ziekenhuizen, GGZ, VVT en het Sociale Domein. 

 

 

Gerelateerde berichten

Author: Zorgenz

Share This Post On

1 Comment

  1. Interessant stuk wel!

    Er is € 75 miljoen beschikbaar voor substitutie. Zelf geloof ik niet in substitutie wanneer daar 3 partijen (1e lijn, 2e lijn, zorgverzekeraar) bij betrokken zijn: daar komen ‘ze’ niet uit. En waarom zou de 2e lijn geld laten wegvloeien naar de 1e lijn…? Wanneer ik de bakker vraag hoe ik brood moet bakken met de intentie om dan nooit meer bij die bakker terug te komen voor mijn brood, wat doet die bakker dan…..!?

    Ben zelf al jaren bezig met substitutie en mijn ervaring is ‘dat de zorgverzekeraar niet warm loopt voor plannen ook al zijn ze kant-en-klaar. Verschil tussen theorie en praktijk: met de mond substitutie een warm hart toedragen maar dat in daden niet laten voelen. De hand zit op de knip en blijft daar ook. Eigenlijk geen interesse hoe concreet je het ook brengt. Alles moet ‘onderbouwd en dichtgetimmerd’ gepresenteerd worden en dat is niet hoe een huisarts werkt: die wil het vandaag indienen maar gisteren al starten en wanneer antwoord niet (of pas na 2 jaar komt) dan is de motivatie weggeëbd en de kans voorbij. Stroperigheid, bureaucratie, management. Alle mooie plannen ten spijt….

    De kleinschaligheid, waar juist een groot deel van de kracht van de 1e lijn huist (door te weten wat een patiënt ‘heeft en wil’), zit ons op organisatorisch vlak in de weg. Dat ben ik helemaal met Arjan Karens eens. Ben ik bang ‘dat ziekenhuiszorg straks thuis wordt verleend?’ Nee, helemaal niet! In de 2e lijn is volledig onbekend ‘hoe het thuis is’. Laat staan ‘hoe het thuis werkt’!

    Nog even 1 ding: zijn we blijven hangen in discussies over dat het roer om moet? Nee, dat geloof ik niet. Daarvoor is ‘het roer moet om’ nog veel te jong en als ergens ‘een geluid is ontstaan dat het met de bureaucratie, stroperigheid en volledig uit de hand gelopen regelgeving en verantwoording afgelopen moet zijn’, dan komt dat door deze actiegroep. Dat is juist een geluid dat waarschijnlijk de komende 10 jaar gemaakt moet blijven worden om weer ‘gewoon te kunnen gaan huisartsen’.

    Post a Reply

Submit a Comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *