Eén ingang voor ongepland (tijdelijk) verblijf

Posted on 25-09-2019 in Actueel, Huisartsenzorg, Nieuws, Ouderenzorg, Regiozorg

Als gevolg van het overheidsbeleid wonen steeds meer ouderen thuis. Soms lukt dat tijdelijk niet. Bijvoorbeeld door uitval van een mantelzorger of verslechtering van de medische situatie. Als ziekenhuisopname niet noodzakelijk is, biedt ongepland (tijdelijk) verblijf uitkomst. Het is fijn als mensen dan gelijk op de juiste plek terechtkomen. Alleen is het in de praktijk vaak niet direct duidelijk wat die juiste plek is. Welke zorg en ondersteuning is nodig? Sommige zorgaanbieders werken met één ingang voor verschillende vormen van ongepland (tijdelijk) verblijf. Juist om snel die passende plek te kunnen bieden. Minister De Jonge heeft deze initiatieven laten inventariseren, met de succesfactoren en knelpunten.

Deze zorgaanbieders nemen die kwetsbare ouderen eerst op. Pas daarna kijken ze vanuit welk domein het verblijf wordt geregeld. Dat kan zijn: eerstelijnsverblijf, Wlz-crisis of Wmo-spoedzorg. Overigens biedt het merendeel van de initiatieven eerstelijnsverblijf, gevolgd door Wlz-crisis. Wmo-spoedzorg is maar zeer beperkt beschikbaar.

Het gaat om 31 initiatieven. Deze zijn te onderscheiden in twee soorten:
– de zorgaanbieder kijkt na opname in welk domein de zorg thuishoort en zorgt ervoor dat de rekening (en wat daar verder voor nodig is) in het juiste domein wordt ingediend
– de zorgaanbieder richt zich op snelle diagnostiek en zorgt dat de cliënt terechtkomt bij de juiste vervolgzorg.

Aanpak ontlast huisartsen
De initiatieven richten zich op kwetsbare ouderen die zich op de spoedeisende hulp melden (zonder noodzaak tot ziekenhuisopname) èn op kwetsbare ouderen die bij de huisarts of huisartsenpost komen. Dit ontlast huisartsen enorm. Zij kunnen daardoor de kwetsbare oudere met een onvolledig beeld van de onderliggende problematiek snel overdragen. Huisartsen hoeven daardoor niet zelf ‘eindeloos’ te zoeken naar een plek waar deze oudere terecht kan.

Variatie in financiering
Het zal niemand verbazen: er is een behoorlijke variatie in financiering van deze werkwijze. Bekostiging kan:
– uit de standaard prestaties van de verschillende verblijfsvormen
– via de eerstelijnsverblijf experimentregel
– via de beleidsregel innovatie
– uit andere -dan wel aanvullende- afspraken met financiers.
Zorgaanbieders geven aan dat in de helft van de gevallen financiering dekkend is en in de andere helft niet dekkend.

Knelpunten
Uit de inventarisatie kwamen de volgende knelpunten naar voren:
– administratieve lasten door de verschillende financieringsstromen
– het niet meedoen van zorgverzekeraars, het zorgkantoor c.q. gemeenten bij het initiatief
– de beschikbare capaciteit van vervolgzorg.

Succesfactoren
Als succesfactoren worden genoemd:
– samenwerking en betrokkenheid ketenpartijen
– adequate financiering
– ondernemerschap en lef
– voldoende doorstroommogelijkheden naar vervolgzorg om ‘verstopping’ te voorkomen
– een efficiënt en strak georganiseerd proces.

Mooie voorbeelden
Minister De Jonge vindt meer samenhang in ondersteuning en zorg voor ouderen thuis belangrijk. ‘En daar hoort ook goede ondersteuning bij als het tijdelijk niet thuis gaat’, stelt hij in zijn brief aan de Tweede Kamer. Hij juicht de initiatieven met één ingang voor tijdelijk verblijf toe. ‘Ik vind dit mooie voorbeelden van hoe het ook kan (#hetkanwel). Waarbij eerst wordt gekeken wat de passende zorg is, en pas na opname vanuit welk domein de zorg kan worden geregeld. Dat vergt lef van zorgaanbieders en bereidheid van financiers om dit te faciliteren.’

Vervolg
Veel initiatieven bevinden zich nog in een pilotfase. Op basis van de uitkomsten gaat minister De Jonge in overleg met de koepelorganisaties van zorgaanbieders en financiers (zorgkantoren, zorgverzekeraars en gemeenten) over gewenste oplossingen voor een soepele overgang naar ongepland (tijdelijk) verblijf. Hij wil dat verschillende regelingen onderling beter worden gestroomlijnd. Zo heeft hij de NZa gevraagd om de bekostiging van de Wlz crisiszorg en het eerstelijnsverblijf vanaf 2021 op elkaar te laten sluiten vanaf 2021.

Meer informatie
Zie de Kamerbrief  en de inventarisatie ongepland tijdelijk verblijf voor kwetsbare ouderen via 1 ingang
Zie ook beschrijving VWS: spoedzorg, spoedopvang en crisisopvang (niet op spoedeisende hulp of huisartsenpost)

(Foto: Shutterstock)

Volg ons