Congres Cultuursensitieve Ouderenzorg: aandacht voor culturele verschillen

Posted on 13-12-2017 in Actueel, Nieuws, Ouderenzorg

Dagvoorzitter Chandra Verstappen, programmamanager ‘Participatie & Eigen Regie’ en ‘Ouderen & Gezondheid’ bij Pharos

Nog niet eerder was er zoveel aandacht voor ouderenzorg. Met de vergrijzing doen ook steeds meer ouderen met een migrantenachtergrond beroep op de zorg. Hoe ga je daar als zorgverlener of zorgorganisatie goed mee om? Het congres “Cultuursensitieve Ouderenzorg” gaat in op de verschillende aspecten en biedt tal van handvatten.

Dagvoorzitter Chandra Verstappen voelt zich zeer betrokken bij passende zorg voor ouderen met een andere culturele achtergrond.  “Ik ben blij dat er een congres is met expliciete aandacht voor dit thema”, begint ze. “Het aantal oudere migranten stijgt nog sneller dan het aantal ouderen van Nederlandse herkomst. In de jaren zestig kwamen grote aantallen arbeidsmigranten vanuit vooral Marokko en Turkije en die groep wordt tegelijkertijd oud. Het zijn vaak mensen met een lage opleiding en een laag inkomen die zware beroepen hebben uitgeoefend, geen gezonde leefstijl hebben, kwetsbaar zijn en met veel multimorbiteit, met aandoeningen als COPD, depressie, diabetes, hart- en vaatziekten. Tegelijk zijn mensen van migrantenafkomst vaak eerder oud, reeds vanaf 55 jaar. Kortom: er zijn grote gezondheidsverschillen.”

Vraagverlegenheid
Ze vervolgt: “Vaak weten mensen met een migrantenachtergrond de weg niet te vinden in de Nederlandse gezondheidszorg. Vraagverlegenheid speelt daarbij een rol. Men vangt problemen zoveel mogelijk op in de eigen familie. Daardoor raken Turkse en Marokkaanse mantelzorgers nog vaker overbelast dan autochtone mantelzorgers. Bovendien wordt dementie niet gezien als ziekte. ‘Een beetje gek’ doen hoort gewoon bij het oud worden. Mensen schamen zich wel voor wonderlijk gedrag van hun ouders, maar zoeken niet direct hulp. En ondanks de familiebanden komt eenzaamheid onder mensen van allochtone afkomst veel voor, bij Turkse ouderen zelfs zeer heftig.”

Oog voor cultuurspecifieke aspecten
Voor zorgverleners is het vaak ingewikkeld om hier goed mee om te gaan, is haar ervaring. “Ze komen kennis te kort. Een goede invulling van persoonsgerichte zorg kan helpen. Dit congres biedt concrete handvatten.”
Verstappen benadrukt: “Ook organisaties moeten oog hebben voor cultuurgerelateerde aspecten om persoonsgerichte zorg te kunnen leveren. Dat varieert van de visie op diversiteit tot het activiteitenaanbod;  van de rol van familie in de zorg tot de inrichting van de eigen kamer.”
Inmiddels heeft meer dan de helft van de studenten op hogescholen en ROC’s een andere culturele achtergrond: ook zij moeten cultuursensitief zijn om goede zorg aan te bieden aan bijvoorbeeld een Friese oudere. Cultuursensitiviteit is een belangrijke competentie voor  medewerkers in de zorg: een uitdaging voor organisaties op het gebied van personeelsbeleid. Dat gaat niet vanzelf. We leven in een multiculturele samenleving en de urgentie neemt toe om daar bewust mee om te gaan, ook in de zorg. Misschien beter gezegd: juist in de zorg.”

“Cultuursensitieve ouderenzorg betekent versterking van de zorg”

“Je moet nieuwsgierig zijn naar de waarde van de ander”, aldus Verstappen. Ze licht dit toe in een voorbeeld. “In de Turkse en Marokkaanse cultuur is het heel gebruikelijk dat ouderen niets meer hoeven te doen: zij hebben hun leven lang hard gewerkt en gezorgd, nu is het hun beurt om verzorgd te worden. Dat is tegengesteld aan het uitgangspunt om zo lang mogelijk actief blijven. Als je dat weet, heb je meer begrip en kun je het gesprek aangaan. Communicatie is overigens ook zo’n aandachtspunt. Waar kun je op letten in situaties waar een andere cultuur zo’n belangrijke rol speelt?”

Versterking van de zorg
Tijdens het congres komen goede voorbeelden aan bod. Zowel voor individuele zorgverleners die goede zorg willen verlenen, als voor zorgorganisaties die hun aanbod beter willen afstemmen op de pluriforme samenleving. Verstappen besluit: “Cultuursensitieve ouderenzorg betekent een versterking van de zorg. Deelname aan dit congres biedt in één dag veel kennis en informatie over dit thema!”

Congres
Het congres Cultuursensitieve Ouderenzorg vindt plaats op 31 januari 2018 te Utrecht. Met plenaire sessies en workhops. Er is onder andere aandacht voor:
→ de cultuursensitieve zorgorganisatie
→ eenzaamheid
→ culturele competentie
→ effectief communiceren

Zie de volledige informatie of download de congresfolder. Het congres wordt georganiseerd door het Leids Congres Bureau. 

Doelgroep: verpleegkundigen, specialisten ouderengeneeskunde, verzorgenden, maatschappelijk werkers, management binnen de ouderenzorg en alle anderen die geïnteresseerd zijn in cultuursensitieve ouderenzorg. 

Volg ons