1ste Lijn Amsterdam staat midden in zeer diverse samenleving

Posted on 24-03-2016 in Nieuws, Regiozorg, ROS, Topbericht

INTERVIEW MET PIEN VAN LANGEN – Aan de Amsterdamse grachten… wonen veel Amsterdammers met een hoog inkomen en een goede gezondheid. Buiten de grachtengordel ligt het gemiddelde inkomen fors lager en is de gemiddelde levensverwachting zes jaren korter. Er bestaan in de hoofdstad dus grote verschillen in gezondheidsuitkomsten. De ROS 1ste Lijn Amsterdam gaat voor goede zorg voor alle Amsterdammers, deskundig, dicht bij huis, doelmatig, in een prettige, veilige omgeving waarin de patiënt serieus wordt genomen.

“We worden gelukkig niet afgerekend op deze droom”, zegt directeur 1steLijn Amsterdam Pien van Langen glimlachend. “Want het is een enorm probleem. De Amsterdamse bevolking kent een mix van culturen, met enerzijds mondige hoogopgeleide mensen en anderzijds groepen die steeds afhankelijker worden van de zorg, zoals kwetsbare ouderen, mensen met psychosociale problemen en chronisch zieken. Het wekt dus geen verbazing dat de GGD-monitor grote verschillen uitwijst in gezondheid en gezondheidsbeleving. En dan ook nog: ‘gezond’ word je vooral niet alléén van gezondheidszorg maar juist ook van onderwijs, een mooie buurt, werk en een netwerk. Allemaal zaken waar je als ROS geen invloed op hebt. Dus onze bescheiden taak is een bijdrage leveren aan die goede zorg.”

Partner van de gemeente
ROS 1steLijn Amsterdam voelt zich nauw betrokken bij Amsterdam en de Amsterdammers. “We zijn alleen werkzaam in Amsterdam en Diemen”, licht Pien toe, “ons werkgebied is dus de grote stad met al haar specifieke problemen. We bevinden ons daar middenin.” Deze uitspraak sluit naadloos aan bij de kernwaarde van 1ste Lijn Amsterdam, namelijk: ‘midden in’. Dat wil zeggen: midden in de zorg, de wijk, de discussie, het sociaal beleid, het debat, het lokale beleid, het regeringsbeleid en de transities….. Om op dat laatste in te gaan: “Wij zijn partner van de gemeente als het gaat om transities”, vermeldt Pien van Langen. “Er is veel overlap van zorg, maar ook onderlap: minder dagopvang voor ouderen, minder ggz-aanbod. Het is van belang om die transities goed op orde te krijgen en daarbij zijn de eerstelijnsprofessional hard nodig. We spelen dan ook een actieve rol bij de wijkzorg. Amsterdam kent 7 stadsdelen en 22 wijken. Onze adviseurs zijn direct gekoppeld aan de wijken en de kwartiermakers van de gemeenten. Zo houd je vinger aan de pols.”

Samenwerking via de ‘regiotafel’
Het is haar ervaring dat de huisartsen steeds meer belangstelling krijgen voor de wijkzorg en voor maatschappelijk werk op recept. “De huisartsenzorg in Amsterdam is heel divers. Er zijn solisten, HOED’en, gezondheidscentra en zorggroepen. Er is gelukkig steeds meer samenwerking tussen deze professionals. Daartoe is de ‘regiotafel’ opgericht. Wij zijn daarvan de onafhankelijke voorzitter. In de regiotafel ontmoeten de huisartsen elkaar op inhoudelijke onderwerpen.” Ze vervolgt: “Veel Amsterdamse huisartsen hebben een poh-ggz. Er is in Amsterdam een multidisciplinaire GGZ-denktank opgezet waar wij ook de onafhankelijke voorzitter van zijn. Deze heeft onder andere gezorgd voor een betere verwijzing tussen huisartsen en ggz-instellingen.” Pien benadrukt: “Ik ben trots op de Amsterdamse zorgprofessionals  met hun vele initiatieven ter vernieuwing. De bakermat van de zogeheten Dappere Dokters ligt in het Amsterdamse. Daarbij zijn wij nauw betrokken.”

“De bakermat van de Dappere Dokters ligt in het Amsterdamse. Daarbij zijn wij nauw betrokken.”

Veel bomen in het bos
1^ste Lijn Amsterdam is tevens onafhankelijk voorzitter van het wijkverpleegkundig platform. “Daar worden veel zorginhoudelijke thema’s besproken, die gekoppeld zijn aan het medisch en het sociaal domein. Interessant om te vermelden: soms schuift de wethouder Zorg aan bij dit platform om van mensen uit de praktijk te horen hoe het gaat.” Het platform als ontmoetingsplek van wijkverpleegkundigen is zeer zinvol, omdat er talloze thuiszorgorganisaties werkzaam zijn in Amsterdam. “Zoals er ook voor ggz-aanbod, maatschappelijk werk en welzijnswerk talloze organisaties zijn”, geeft Pien van Langen aan. “Dat maakt het er niet gemakkelijker op. Zorgverleners en burgers zien vaak door de bomen het bos niet meer.”

‘Amsterdam Transmuraal’ is de app van het Transmuraal Platform BOS met vier ziekenhuizen.

Praktische app
Opgelucht merkt ze op: “We hebben gelukkig maar van doen met één preferente zorgverzekeraar, het Zilveren Kruis. Daar bijis meer dan 70% van de Amsterdamse bevolking verzekerd. Maar ja: er zijn wel zeven ziekenhuizen.” Ze is dan ook ingenomen met het Transmuraal Platform BOS. De BOS-ziekenhuizen (OLVG West, OLVG Oost, BovenIJ en Slotervaart) werken aan goede transmurale zorgverlening aan patiënten, evenals aan betere samenwerking tussen de eerste en tweedelijnszorgverleners, met inzet op ketenzorg en substitutie. Dit platform heeft recent de praktische app ‘Amsterdam transmuraal’ ontwikkeld, met een overzicht van de transmurale werkafspraken en up-to-date contactinformatie van de zorgverleners in Amsterdam. 1ste Lijn Amsterdam was betrokken bij de oprichting van het Transmuraal Platform. “Uiteraard zijn we nog steeds zeer actief bij huisartsengroepen en specialisten uit de tweede lijn”, vult Pien aan. “Zoals we ook met de gemeente actief optrekken, onder meer in de Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht.”

Kernwaarde ‘midden in’
“Doel is dat alle Amsterdamse kinderen in 2033 een gezond gewicht hebben. Onderdeel van de aanpak is het Pact Gezond Gewicht, waarin gemeente, zorgverzekeraar en ruim twintig koepelorganisaties op het gebied van welzijn, zorg, civil society en sport de landelijke zorgstandaarden en richtlijnen voor te zware kinderen vertalen naar de Amsterdamse context. Er zijn al positieve resultaten bereikt in de wijken waar we zijn gestart.”
In dit verband is het belangrijk door de kernwaarde ‘midden in’ ook voeling te hebben met de Amsterdamse achterstandswijken. Dat gebeurt met zeer korte lijntjes, want de projectleider van het AOF (achterstands-ondersteuningsfonds) Amsterdam is in dienst bij 1ste Lijn Amsterdam. “Dat is een handige combinatie. Zo weten we wat er in de stad speelt. We doen veel samen met het AOF.”

“De kernwaarde ‘midden in’ betekent ook voeling houden met de Amsterdamse achterstandswijken.”

PaTz-groepen
Opmerkelijk is dat 1ste Lijn Amsterdam mede aan de wieg heeft gestaan bij de oprichting van PaTz-groepen in Amsterdam (Palliatieve Thuiszorg). “Huisarts Bart Schweitzer promoveerde op het onderwerp communicatie palliatieve zorg in thuissituatie. Daarin moeten huisartsen en wijkverpleegkundigen nauw samenwerken. Met daaromheen een team van deskundigen die ze te allen tijde kunnen raadplegen. Namens het netwerk palliatieve zorg Amsterdam-Diemen heeft Bart ons gevraagd hen te ondersteunen bij de totstandkoming van zo’n groep.” Een klein verzoek met grote gevolgen. Inmiddels is namelijk de stichting PaTz opgericht, met Pien van Langen in het bestuur namens de ROS’en. Er zijn landelijk zo’n 90 PaTz-groepen actief en 1ste Lijn Amsterdam heeft de kennis hierover verbreed naar alle ROS’en.

Van huis naar gebouw
Uit de laatste klantenraadpleging bleek dat maar liefst 95% van de Amsterdamse eerstelijns professionals de 1ste Lijn Amsterdam kent. “Dat komt deels door ons uitgebreide scholingsaanbod”, merkt Pien van Langen bescheiden op. “Zo verbinden we de eerstelijns professionals aan onze organisatie. Onze scholing is vooral gericht op geïntegreerde eerstelijnszorg en het gaat dus veelal om multidisciplinaire onderwerpen.”
Ze besluit: “De eerste lijn biedt goede zorg, van preconceptie tot overlijden. Zo’n 80% van de zorgvragen worden opgelost in de eerste lijn tegen slechts 9,6% van de kosten. Jammer dat de financiering nog steeds gericht is op handelingen en niet op uitkomst. Er is gelukkig een verschuiving gaande, maar dat moet sterker. Triple Aim biedt een veel beter antwoord.” Peinzend: “Ik zie de eerste lijn als een stevig huis, waar je echt trots op mag zijn. Maar er moeten de komende jaren nog tal van verbouwingen plaatsvinden om te komen tot een stevig, robuust gebouw dat staat voor goede zorg in een gezonde wijk. Als dat er echt is, met een goede verdeeldheid van gezondheidsbeleving en gezondheidsuitkomsten, kunnen we onszelf als ROS opheffen. Tot die tijd moeten we nog veel werk verzetten.”

Gerda van Beek

(Garn Fotografie/1ste Lijn Amsterdam)

Volg ons